Priorytetem rządu powinno być dopracowanie propozycji przepisów prawa w zapowiadanej Konstytucji Biznesu i uchwalenie takiego aktu prawnego. Bezpieczeństwo biznesu wymaga partnerskich relacji z organami państwa, opartych na zasadzie wzajemnego zaufania, wzajemnych praw i obowiązków. O skuteczności i faktycznej realizacji takiego celu przesądzi treść norm prawa, w tym podatkowego. Prawo stanowione z naruszeniem zasad poprawnej legislacji, bez rzeczywistych konsultacji z przedsiębiorcami, z niestarannie formułowanymi normami prawnymi tego celu nie zrealizuje. Uchwalone w ostatnim czasie przepisy podatkowe stoją w sprzeczności z zasadami deklarowanymi w Konstytucji Biznesu. BCC proponuje ich modyfikację.
BCC docenia determinację rządu w walce z oszustwami podatkowymi (Jednolity Plik Kontrolny, pakiet paliwowy, uszczelnianie przepisów podatkowych, odwrotne obciążenie w obrocie towarami wrażliwymi, np. metalami szlachetnymi, wyrobami stalowymi, elektroniką i inne), konieczne wydaje się jednak wyraźne rozdzielenie odpowiedzialności za podatki między oszustami (niska skuteczność organów państwa) i ich ofiarami. Stworzenie lub wzmocnienie w przepisach podatkowych, w szczególności w ustawie o podatku od towarów i usług, wielu instrumentów na użytek organów fiskalnych wzmagających ich opresyjność i utrwalających lub rozszerzających niepewność podatnika idzie w przeciwnym niż zasady Konstytucji Biznesu kierunku.
Przykładowo, dokonanie przez organ podatkowy zwrotu podatku VAT bez wydania decyzji, lecz po przeprowadzeniu przez ten organ czynności sprawdzających, albo kontroli podatkowej nie zakończonej decyzją podatkową, utwierdza podatnika w przekonaniu o prawidłowości rozliczeń z fiskusem. Tymczasem przepisy pozwalają na późniejsze kwestionowanie tego zwrotu i obciążenie podatnika nie tylko obowiązkiem zwrotu do urzędu skarbowego otrzymanej kwoty z odsetkami za zwłokę, ale też koniecznością zapłaty sankcji w wysokości 30% zwracanej kwoty podatku (w pewnych sytuacjach 100%).
Również zwiększenie zakresu uznania administracyjnego w stosowaniu prawa podatkowego (np. wykreślenie podatnika bez powiadomienia z urzędowego rejestru czynnych podatników VAT) pozostaje w sprzeczności z zasadą pewności wobec prawa i zaufania do państwa i prawa.
Klauzule antyabuzywne w podatkach dochodowych, uzależniające neutralność podatkową dokonywanych przez podatnika działań od "uzasadnionych przyczyn ekonomicznych" są wieloznaczne i niezrozumiałe. Natomiast w podatku VAT nie ma żadnych ograniczeń prawnych ani żadnych przesłanek dla stosowania klauzuli określonej w ustawie o VAT (art. 5a), zaś przedsiębiorca nie ma instrumentów ochrony przed nadużywaniem klauzuli przez organy podatkowe. Urzędnik będzie oceniał decyzje przedsiębiorcy pod kątem wyniku podatkowego, a nie biznesowego, gdy ten podejmie działania niosące oszczędności podatkowe np. w wyniku restrukturyzacji biznesu.
Marek Goliszewski
prezes BCC
przewodniczący Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC
