Zasadnicze znaczenie dla ochrony praw pracowników ma treść art. 18 Kodeksu pracy, zgodnie z którym postanowienia umów o pracę oraz innych aktów, na których podstawie powstaje stosunek pracy, nie mogą być mniej korzystne dla pracownika niż przepisy prawa pracy.
W konsekwencji postanowienia mniej korzystne są nieważne, a w ich miejsce wchodzą obowiązujące przepisy.Każda ze stron umowy o pracę może ją wypowiedzieć. W przypadku umowy o pracę na czas nieokreślony terminy te wynoszą dwa tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż sześć miesięcy, jeden miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej sześć miesięcy, oraz trzy miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej trzy lata. Okresy te należy liczyć odrębnie dla każdego stosunku pracy, a przy wypowiedzeniu umowy oblicza się okres zatrudnienia u danego pracodawcy.
W związku z wątpliwościami dotyczącymi tego, jak rozumieć ten zapis, tzn. czy wliczać do tego okresu wszystkie okresy zatrudnienia u danego pracodawcy, czy też wyłącznie te nieprzerwane, wypowiedział się Sąd Najwyższy. W uchwale siedmiu sędziów z 15 stycznia 2003 r. stwierdził, że „przy ustalaniu okresu wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony uwzględnia się wszystkie okresy zatrudnienia u tego samego (danego) pracodawcy”.
Innym problemem, który pojawił się na tle ustalenia okresów wypowiedzenia, jest to, czy o długości okresu wypowiedzenia decyduje staż pracy pracownika u danego pracodawcy w chwili składania oświadczenia woli o wypowiedzeniu, czy też raczej w dniu, w którym dochodzi do rozwiązania stosunku pracy na skutek wcześniejszego wypowiedzenia. W praktyce i orzecznictwie przyjmuje się, że przy obliczaniu stażu warunkującego długość okresu wypowiedzenia należy uwzględniać także sam okres wypowiedzenia. Zatem jeżeli trzyletni okres zatrudnienia upłynie w trakcie wypowiedzenia to pracownik ma prawo do trzymiesięcznego wypowiedzenia.
Zasady ustalania biegu terminu wypowiedzenia umowy o pracę reguluje Kodeks pracy. Nie mają tu zatem zastosowania przepisy Kodeksu cywilnego, jak np. w przypadku umów zlecenia czy o dzieło. Okres wypowiedzenia umowy o pracę obejmujący tydzień lub miesiąc albo ich wielokrotność kończy się odpowiednio w sobotę lub w ostatnim dniu miesiąca.
Zatem oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę z jednomiesięcznym okresem wypowiedzenia wręczone 22 maja 2014 r. zakończy się 30 czerwca 2014 r. W tym samym terminie zakończy się wypowiedzenie umowy o pracę wręczone pracownikowi 30 maja 2014 r. Przykładowo wręczenie 1 kwietnia 2014 r. wypowiedzenia umowy o pracę z trzymiesięcznym okresem wypowiedzenia zakończy się 31 lipca 2014 r., a nie 30 czerwca. Z kolei dwutygodniowy okres wypowiedzenia umowy o pracę doręczony pracownikowi w poniedziałek 19 maja 2014 r. zakończy się 7 czerwca 2014 r.
 | Edyta Pisarczyk |
