Trwają prace nad nowelizacją Kodeksu pracy i innych ustaw w sprawie urlopu rodzicielskiego. Wprowadza ona nowy rodzaj uprawnienia dla rodziców wychowujących dzieci. Będą oni mogli wydłużyć czas opieki nad dzieckiem do 52 tygodni.
Ustawa ma wejść w życie 1 września 2013 r., jednak zgodnie z zapewnieniami z urlopu będą mogli skorzystać rodzice dzieci urodzonych po 31 grudnia 2012 r. Zmiany dotyczące urlopu rodzicielskiego nie naruszają zasad udzielania urlopu macierzyńskiego ani dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Z dłuższego, rocznego urlopu można skorzystać na dwa sposoby. Po pierwsze wykorzystać przysługujący urlop macierzyński oraz dodatkowy urlop macierzyński i na 14 dni przed rozpoczęciem urlopu rodzicielskiego złożyć pracodawcy wniosek o ten urlop. Drugi ze sposobów to złożenie co najmniej na 14 dni przed przewidywaną datą porodu pisemnego wniosku o udzielenie bezpośrednio po urlopie macierzyńskim i dodatkowym urlopie macierzyńskim w pełnym wymiarze – urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze.
Wysokość zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego (za okres do 26 tygodni przy urodzeniu jednego dziecka), tak jak to jest obecnie, wynosi 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku. Natomiast zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego (także do 26 tygodni) będzie wynosił, co do zasady, 60 proc. podstawy wymiaru zasiłku. Jeżeli jednak pracownica podejmie decyzję o skorzystaniu z urlopu rodzicielskiego jeszcze przed porodem, składając wniosek o udzielenie jej bezpośrednio po urlopie macierzyńskim dodatkowego urlopu macierzyńskiego, a bezpośrednio po takim urlopie – urlopu rodzicielskiego, to przez cały okres urlopu związanego z urodzeniem się dziecka będzie jej przysługiwał zasiłek w wysokości 80 procent podstawy wymiaru zasiłku.
Przed podjęciem decyzji pracownik będzie więc musiał zdecydować, w jakiej wysokości i przez jaki okres chce korzystać z opieki nad dzieckiem, a w konsekwencji – w jakiej wysokości otrzymywać zasiłek macierzyński.
Pracownik może również zdecydować o długości urlopu związanego z urodzeniem dziecka. Może być on dłuższy niż 26 tygodni i krótszy niż pełny wymiar 12 miesięcy (52 tygodnie). Jeżeli pracownica zdecydowała się na urlop rodzicielski jeszcze przed porodem, to może zrezygnować z korzystania z tego urlopu w całości lub w części i powrócić do pracy. W przypadku rezygnacji z całego urlopu rodzicielskiego otrzyma wyrównanie pobranego zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego w wysokości 80 proc. podstawy wymiaru zasiłku – do 100 proc. jego podstawy.
Jeśli jednak pracownik decyduje się skorzystać z urlopu rodzicielskiego bezpośrednio po dodatkowym urlopie macierzyńskim, to taki urlop może być udzielony w częściach (nie więcej niż w trzech), z których żadna nie może być krótsza niż osiem tygodni. W tym przypadku będzie przysługiwał zasiłek w wysokości 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku za okres urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz 60 procent podstawy wymiaru zasiłku za okres wykorzystanego urlopu rodzicielskiego.
Prawo do zasiłku macierzyńskiego na takich samych zasadach, jak w przypadku pracowników, mają osoby podlegające ubezpieczeniu chorobowemu. Ponadto prawo do urlopu rodzicielskiego mają również osoby, które przyjęły dziecko na wychowanie.
 | Edyta Pisarczyk |
