Opłacenie składek ZUS po terminie ma szczególnie poważne konsekwencje dla osób prowadzących działalność gospodarczą.
Osoby te, opłacając składkę na ubezpieczenie emerytalne i rentowe obowiązkowo, mogą zgłosić się również do ubezpieczenia chorobowego, jednak tylko dobrowolnego. Jeżeli spełnią warunki, uzyskają prawo do zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego oraz świadczenia rehabilitacyjnego.Do dobrowolnego ubezpieczenia przystępuje się na wniosek. Składa się go poprzez wypełnienie formularza ZUS ZUA we właściwych punktach. Objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego w tym wniosku, nie wcześniej niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony. Zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowego powinno zostać dokonane, w terminie siedmiu dni od powstania obowiązku tych ubezpieczeń.
Ubezpieczenie dobrowolne ustaje w trzech przypadkach. Po pierwsze od dnia wskazanego we wniosku o wyłączenie z tych ubezpieczeń, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został złożony. Osoba prowadząca działalność gospodarczą może przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego i w trakcie prowadzenia działalności z niego zrezygnować. W drugim przypadku ubezpieczenie ustaje z mocy ustawy, od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na te ubezpieczenia. Trzeci przypadek to ustanie dobrowolnego ubezpieczenia od dnia ustania tytułu podlegania tym ubezpieczeniom, np. zakończenie działalności
gospodarczej.
W przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność, w uzasadnionych przypadkach ZUS na wniosek ubezpieczonego może wyrazić zgodę na opłacenie składki po terminie. Wniosek w tej sprawie wraz z podaniem powodów opłacenia składek po terminie należy kierować do ZUS, który jest właściwy ze względu na siedzibę firmy.
Ustanie dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego ma szczególne znaczenie przy niezdolności do pracy. Osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą prawo do zasiłku chorobowego uzyskują po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego. Do okresów nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego ZUS wliczy poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego, jeżeli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni lub była spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.
Zatem jeżeli osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą do ubezpieczenia chorobowego przystąpiła w czerwcu 2013 roku, opłacała składki w terminie, jednak za październik opłaciła je 13 listopada i zachorowała 15 listopada, to prawo do zasiłku chorobowego jej nie przysługuje. Ubezpieczenie chorobowe ustało bowiem od 1 października. Musi więc wystąpić do ZUS z wnioskiem o przywrócenie terminu na opłacenie składek za październik po terminie. Uzasadnieniem w tym przypadku może być spóźnienie z opłaceniem składek tylko jeden dzień. W listopadzie 10. dzień miesiąca wypadał w niedzielę, 11 listopada był dniem wolnym od pracy, zatem obowiązek opłacenia składki był do 12 listopada. Dodatkowo, jeżeli spóźnienie było spowodowane np. chorobą osoby ubezpieczonej, może być okolicznością usprawiedliwiającą. Jednak w każdym przypadku ZUS sprawę opłacenia składek po terminie bada indywidualnie i to ZUS decyduje, czy przywrócić ten termin, a w konsekwencji wypłacić zasiłek chorobowy.
| Edyta Pisarczyk |
