Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż cztery lat do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli jego okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku.
Ochronę wypowiedzenia umowy o pracę pracownikowi w wieku przedemerytalnym formułuje Kodeks pracy. Do końca 2012 r. wiek emerytalny wynosił dla kobiet 60 lat oraz dla mężczyzn 65 lat. Ewentualnie prawo do emerytury uzyskiwały kobiety w wieku 55 lat oraz mężczyźni w wieku 60 lat. Był więc on zróżnicowany. Natomiast 1 stycznia 2013 r. wiek emerytalny został wydłużony dla kobiet i mężczyzn do 67 lat. Wydłużenie wieku emerytalnego wprowadzane jest stopniowo. Każdy kolejny kwartał powoduje wzrost wieku emerytalnego o jeden miesiąc. Konsekwencją tej reformy jest równoległe przesuwanie się okresu ochronnego, obejmującego cztery lata wstecz od rosnącego co kwartał wieku emerytalnego aż do osiągnięcia 67 lat.
Przepisy wprowadzające reformę emerytalną przewidują ochronę dla pracowników, którzy w dniu wejścia w życie reformy objęci byli ochroną emerytalną. Bez niej utraciliby ją w dniu wejścia w życie przepisów nowelizujących. Dlatego pracownicy, którzy w dniu wejścia w życie reformy są objęci ochroną przedemerytalną, lub osoby, które mogłyby być nią objęte, i jeżeli w tym dniu pozostawałyby w stosunku pracy – zachowują ją do czasu osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego. Inaczej pracownicy ci stopniowo utraciliby ochronę przez okres od trzech miesięcy do nawet czterech lat.
Z ochrony przedemerytalnej nie korzystają tak jak do tej pory pracownicy, którzy uzyskali prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Ponadto ochrona ta nie obejmuje prawa pracodawcy do wypowiedzenia warunków pracy i płacy. Wypowiedzenie to musi jednak dotyczyć jednego z dwóch warunków: albo wprowadzenia nowych zasad wynagradzania dotyczących ogółu pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy lub tej ich grupy, do której pracownik należy, albo stwierdzonej orzeczeniem lekarskim utraty zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy, albo niezawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do jej wykonywania.
Ochrona przed rozwiązaniem stosunku pracy dotyczy wyłącznie wypowiedzenia, a nie rozwiązania umowy o pracę. Zatem jeżeli wypowiedzenie zostało złożone przed osiągnięciem czterech lat do uzyskania wieku emerytalnego, to mimo że skutek nastąpi już w tym czteroletnim okresie ochronnym, wypowiedzenie to będzie skuteczne. Zatem umowa o pracę się rozwiąże. W taki sposób wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 kwietnia 1999 r., orzekając, że zakaz wypowiedzenia umowy o pracę z pracownikiem w wieku przedemerytalnym nie obowiązuje przed osiągnięciem wieku przedemerytalnego, chociażby wiek ten pracownik przekroczył w okresie wypowiedzenia.
| Edyta Pisarczyk |
