Utrzymanie czystości na terenie nieruchomości to obowiązek właściciela. Tak samo właściciel ma obowiązek uprzątnąć błoto, śnieg, lód i inne zanieczyszczenia z chodników położonych wzdłuż jego nieruchomości.
Określa to Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Nadzór nad wypełnianiem tych obowiązków sprawuje wójt, burmistrz lub prezydent, a ich niewykonanie jest wykroczeniem zagrożonym karą grzywny. To jeden z aspektów: właściciel, który nie dba o odśnieżenie, naraża się na odpowiedzialność administracyjną. Drugi to odpowiedzialność cywilna wobec osoby, która z powodu nieusunięcia śniegu i lodu złamała rękę czy nogę. To odpowiedzialność cywilna właściciela nieruchomości, która w konsekwencji może spowodować obowiązek pokrycia kosztów leczenia oraz odszkodowania dla poszkodowanego.
Za chodnik wzdłuż nieruchomości uznaje się wydzieloną część drogi publicznej służącą dla ruchu pieszego położoną bezpośrednio przy granicy nieruchomości. Właściciel nieruchomości nie ma natomiast obowiązku uprzątania chodnika, na którym jest dopuszczony płatny postój lub parkowanie samochodów.
O utrzymanie czystości i odśnieżanie chodników położonych w innych miejscach dba gmina. Tak samo gmina powinna uprzątnąć i pozbyć się błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników, jeżeli pobiera opłaty z tytułu postoju lub parkowania pojazdów samochodowych na takim chodniku. Gmina ma również obowiązek pozbywać się odpadów zgromadzonych w koszach umieszczonych na takim chodniku oraz utrzymywać je w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym.
Administracyjną konsekwencją nieodśnieżenia jest wydanie przez wójta, burmistrza, prezydenta decyzji nakazującej wykonanie obowiązku. Jej wykonanie następuje w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Tak więc wiąże się z dodatkowymi kosztami wynikającymi z tych przepisów. Za nieodśnieżenie właściciel może zostać również ukarany mandatem i grzywną, a w konsekwencji sprawa może trafić do sądu.
Rada gminy może w drodze uchwały, na podstawie akceptacji mieszkańców wyrażonej w przeprowadzonym uprzednio referendum gminnym, przejąć od właścicieli nieruchomości obowiązki związane z odśnieżaniem i utrzymaniem czystości na chodnikach. Przejmując te obowiązki, rada gminy ustala opłatę ponoszoną przez właścicieli nieruchomości za wykonywanie przejętych obowiązków.
Właściciele nieruchomości sięgają również po rozwiązania, jakie oferują towarzystwa ubezpieczeń. W ten sposób zabezpieczają się przed odpowiedzialnością wobec osób, które poniosły szkodę przewracając się na nieodśnieżonym chodniku. Koszty takiej odpowiedzialności mogą być wysokie: leczenia, rehabilitacji, a także odszkodowania dla poszkodowanego. Poszkodowani dokumentują takie zdarzenia zbierając dokumentację leczenia, przyjazdu karetki pogotowia, policji czy straży miejskiej, rachunki związane z leczeniem i rehabilitacją. Jeżeli poszkodowany i właściciel nieruchomości nie dojdą do porozumienia, to sprawa może skończyć się w sądzie. A w tym przypadku do ogólnego rachunku trzeba doliczyć koszty sądowe i ewentualnie zastępstwa procesowego adwokata/radcy prawnego.
Edyta Pisarczyk
Autorka jest aplikantką radcowską
Idziemy nr 5 (334), 29 stycznia 2012 r.
