Od 15 stycznia 2013 roku przedsiębiorcy, którzy mają zadłużenie wobec ZUS z tytułu nieopłaconych składek, odsetek za zwłokę oraz innych powstałych z tego tytułu kosztów, mogą wystąpić z wnioskiem o ich umorzenie.
Chodzi o osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą i obowiązkowo podlegające ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym oraz ubezpieczeniu wypadkowemu, które z tego tytułu mają zaległości za okres od 1 stycznia 1999 roku do 28 lutego 2009 roku.Przedsiębiorca musi sam wystąpić do ZUS z wnioskiem o umorzenie zaległości. Czas na złożenie takiego wniosku to 24 miesiące od wejścia w życie ustawy abolicyjnej. Zatem upłynie on 15 stycznia 2015 roku. Inny, krótszy termin obowiązuje przedsiębiorców, wobec których ZUS wyda po 15 stycznia 2013 roku decyzję o podleganiu obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym lub wysokości zadłużenia z tytułu składek na te ubezpieczenia. Mogą oni złożyć wniosek o umorzenie zaległości w ciągu 12 miesięcy od uprawomocnienia się tej decyzji.
Z wnioskiem o umorzenie zaległości osoby prowadzącej pozarolniczą działalność może również wystąpić jej spadkobierca lub osoba trzecia, jeżeli ZUS wydał decyzję o ich odpowiedzialności za długi przedsiębiorcy. Termin na złożenie wniosku wynosi albo 24 miesiące, albo 12 miesięcy, jeżeli została wydana decyzja o podleganiu ubezpieczeniom.
Możliwość umorzenia dotyczy tylko składek na własne ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenia zdrowotne i na Fundusz Pracy za okres od 1 stycznia 1999 roku do 28 lutego 2009 roku, odsetek za zwłokę, opłaty prolongacyjnej, kosztów upomnienia, opłaty dodatkowej, a także kosztów egzekucyjnych naliczonych przez dyrektora oddziału ZUS, naczelnika urzędu skarbowego lub komornika sądowego. Wystąpić można również o umorzenie składek, które do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy zostały przedsiębiorcy rozłożone na raty i nie zostały one przez niego opłacone do dnia złożenia wniosku o umorzenie. Zostaną one wyłączone z umowy o ratalną ich spłatę.
Nie każdy przedsiębiorca może wystąpić o umorzenie zaległych składek. Nie może on bowiem zalegać ze składkami, które nie podlegają umorzeniu. Chodzi tu o zaległości z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i FGŚP oraz FEP od 1 stycznia 1999 roku za osoby zatrudnione przy prowadzeniu działalności (tj. pracowników, zleceniobiorców), składek na jego własne ubezpieczenia należne za okres po dniu 28 lutego 2009 roku oraz należnych za wskazany okres odsetek za zwłokę, opłat prolongacyjnych, kosztów upomnienia, opłat dodatkowych, a także kosztów egzekucyjnych naliczonych przez dyrektora oddziału ZUS, naczelnika urzędu skarbowego lub komornika sądowego.
Jeżeli ZUS umorzy zaległości, będzie to oznaczało w praktyce brak zaległości wobec ZUS, jednak nie jest to jedyna konsekwencja. W przypadku bowiem umorzenia składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe okres, za który składki zostaną umorzone, nie będzie uwzględniony przy ustalaniu prawa i wysokości emerytur i rent z ubezpieczeń społecznych oraz innych świadczeń, do których prawo uzależnione jest od posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego. Ponadto kwota umorzonych składek nie zostanie wliczona do podstawy obliczenia emerytury.
 | Edyta Pisarczyk |
