Pisałam przed tygodniem, że nadciśnienie tętnicze może przez wiele lat nie dawać o sobie znać. Objawy takie jak ból głowy, drażliwość, bezsenność, kołatania serca mogą, ale nie muszą, być skutkiem podwyższonego ciśnienia.
Z wiekiem wartości ciśnienia tętniczego ulegają podwyższeniu. Kobiety w okresie menopauzy często mają przez pewien czas chwiejne wartości ciśnienia tętniczego, po kilku latach staje się ono już nadciśnieniem wymagającym systematycznego leczenia. Dawniej uważano, że prawidłowa wartość ciśnienia skurczowego to 100 plus wiek. Obecnie wiadomo, że ciśnienie skurczowe powyżej 140 mmHg jest za wysokie w każdym wieku i wymaga leczenia.Zachęcam więc do badania ciśnienia krwi. Jeśli jest podwyższone, trzeba udać się do lekarza. Każde nadciśnienie wymaga diagnostyki pod kątem przyczyny – czy nie jest to nadciśnienie wtórne, które można leczyć (przykładem jest zwężenie tętnicy nerkowej) – oraz pod kątem powikłań, które podwyższone ciśnienie mogło spowodować. Każdy pacjent z nadciśnieniem musi zostać zbadany przez lekarza. Powinien mieć także wykonane podstawowe badania krwi: morfologię, poziom cholesterolu i jego frakcji, cukru, badania wydolności nerek, stężenie horomonu tarczycy (TSH) oraz badanie ogólne moczu. Badanie radiologiczne klatki piersiowej i ekg to także badania, które może zlecić lekarz pierwszego kontaktu. Pozostałe – jeśli trzeba – wykonają specjaliści. Monitorowanie holterowskie ciśnienia czy echo serca zleci kardiolog, a ocenę dna oczu – okulista.
Niezależnie od wyników tych badań pewne wskazania dotyczą wszystkich pacjentów z nadciśnieniem tętniczym.
Podstawowy, chociaż często bardzo trudny, warunek to normalizacja ciężaru ciała. To wskazanie dotyczy zarówno profilaktyki, jak i leczenia nadciśnienia tętniczego. Najlepszą metodą jest oganiczenie ilości spożywanych pokarmów, wykluczenie słodyczy oraz regularny wysiłek fizyczny. Kolejny punkt to ograniczenie spożywania soli. Na początku jest to trudne. Radzę zacząć od usunięcia solniczki ze stołu i niedosalania potraw. Należy pamiętać, że wiele gotowch produktów – wędliny, gotowe sałatki, zupy w proszku czy konserwy – zawierają dużo soli. Zaskakujące, jak szybko można przyzwyczaić się do mniej słonego pożywienia. Jeszcze trudniejsze, ale nie niemożliwe, jest ograniczenie stresu. Bezsenność jest często spowodowana przewlekłym stresem, a zbyt krótki sen powoduje wzrost ciśnienia. W czasie snu wartości ciśnienia są niższe nawet o 20 mmHg! Zakaz palenia papierosów jest oczywisty, zresztą nie tylko u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym.
Mam także dobre wiadomości. U osób z nadciśnieniem, jeśli tylko nie ma przeciwskazań (choroba alkoholowa, uszkodzenie wątroby, przyjmowanie niektórych leków), korzystne jest wypijanie małej ilości czerwonego wina: dla kobiet do 20 g, dla mężczyzn do 30 g. Należy pamiętać, że spożywanie większych ilości alkoholu w nadciśnieniu jest zabronione. Osobom cierpiącym na nadciśnienie często poleca się też dietę śródziemnomorską.
Te zalecenia dotyczą wszystkich pacjentów z nadciśnieniem tętniczym. Bywa, że po ich zastosowaniu ciśnienie ulega normalizacji. Jeśli jednak wartości są nadal podwyższone, konieczne jest podawanie leków. Preparatów obniżających ciśnienie jest bardzo dużo. Mają różne mechanizmy działania i są dobieranie indywidualnie, w zależności od stanu chorego oraz towarzyszących chorób. Ale to już zostawmy lekarzowi.
 | Izabela Pakulska - lekarz |
