Nietrzymanie moczu to dla wielu osób bardzo trudne i wstydliwe doświadczenie.
Jeśli występuje przez krótki czas, na przykład na skutek ostrego zapalenia pęcherza moczowego, przyjęcia leków moczopędnych lub po wypiciu płynów zwiększających diurezę (alkohol, kawa), łatwo uporać się z tą dolegliwością. Niestety, u wielu osób nietrzymanie moczu jest problemem przewlekłym. Wraz ze starzeniem się społeczeństwa problem ten będzie narastał.Nie jest to choroba, ale objaw występujący z powodu innych chorób. Istnieją trzy podstawowe typy tej dolegliwości. Najczęściej jest to wysiłkowe nietrzymanie moczu. Mocz wycieka wówczas w czasie wysiłku, na przykład dźwigania, ale także w czasie kaszlu lub kichania. Nietrzymanie moczu częściej występuje u kobiet, szczególnie w okresie menopauzy i później. Wynika to przede wszystkim z innej budowy anatomicznej – u kobiet
cewka moczowa jest krótsza, także przebyte ciąże i porody mogą powodować uszkodzenie lub osłabienie nerwów i mięśni miednicy małej. Niedobór estrogenów po menopauzie jest kolejnym czynnikiem osłabiającym mięśnie. Inną grupą chorób sprzyjających nietrzymaniu moczu są przebyte operacje układu moczowo-płciowego. U takich pacjentów warto pamiętać o kilku prostych radach. Osoby, które wstają w nocy do toalety, powinny ograniczyć spożycie płynów wieczorem, jeśli zaś dolegliwości pojawiają się podczas wysiłku – należy przed wysiłkiem udać się do toalety. Przy osłabieniu mięśni pewną poprawę przynosi rehabilitacja polegająca na ćwiczeniach fizycznych wzmacniających mięśnie miednicy małej. Są to tzw. ćwiczenia mięśni Kegla, ważne jest wykonywanie tych ćwiczeń systematycznie. Wielu pacjentkom proponuje się operację, jednak poprawa po tych zabiegach jest często krótkotrwała.
Nietrzymanie moczu, któremu towarzyszy potrzeba natychmiastowego oddania moczu, to druga grupa pacjentów. Tak dzieje się u osób z tzw. zespołem pęcherza nadreaktywnego, także niektóre choroby układu nerwowego – stwardnienie rozsiane, parkinsonizm, choroba Alzheimera – mogą być ich przyczyną. W takich przypadkach skuteczne bywa leczenie farmakologiczne.
Trzecia grupa to mimowolne oddawanie moczu z powodu przepełnienia pęcherza moczowego, przykładem jest przerost prostaty u mężczyzn.
Podstawowe badania diagnostyczne powinien wykonać lekarz pierwszego kontaktu. Wywiad lekarski, badanie lekarskie, badanie ogólne moczu i posiew moczu oraz badanie USG to podstawa. Kobieta musi być zbadana przez ginekologa. Dalsze badania musi już wykonać specjalista – dokładne badania gruczołu krokowego (u mężczyzn) i pęcherza moczowego, badanie urodynamiczne.
Nietrzymanie moczu stanowi tak wielki problem dla wielu osób, że nazywany jest problemem społecznym. Jest nie tylko przyczyną ograniczenia kontaktów towarzyskich, ale może prowadzić nawet do zaburzeń psychicznych. Podrażnienie przez mocz skóry krocza może prowadzić do zmian zapalnych tej okolicy, większe jest także ryzyko infekcji dróg moczowych.
| Izabela Pakulska - lekarz |
