Istnieją różne typy cukrzycy. Najczęściej, bo aż w 80-90 proc. jest to cukrzyca typu 2, nazywana też cukrzycą insulinoniezależną.
Przed tygodniem pisałam o tym, jakie objawy może dawać podwyższony poziom cukru we krwi oraz kiedy można rozpoznać cukrzycę. Jest też grupa pacjentów, u których wartości glikemii są podwyższone, ale nie spełniają jeszcze kryteriów cukrzycy. Mówimy wówczas o nieprawidłowej glikemii na czczo (gdy poziom cukru we krwi mieści się w granicach od 100 do 125 mg%) lub o nieprawidłowej tolerancji glukozy (gdy dwie godziny po wypiciu 75 g glukozy poziom cukru we krwi waha się między 140 a 199 mg%). Oba te stany są uważane za stan przedcukrzycowy i są wskazaniem do zastosowania diety, tak jak u pacjenta z cukrzycą. Wartość glikemii we krwi zależy nie tylko od ilości spożywanego cukru, ale także od obecności insuliny oraz od reakcji komórek na insulinę.Istnieją różne typy cukrzycy. Najczęściej, bo aż w 80-90 proc. jest to cukrzyca typu 2, nazywana też cukrzycą insulinoniezależną. Występuje u osób dorosłych, często starszych, z otyłością. U tych chorych istnieją zaburzenia w wytwarzaniu insuliny lub znacznie częściej tak zwana insulinooporność, czyli osłabiona wrażliwość na insulinę.
Inny typ cukrzycy to cukrzyca typu 1 – insulinozależna. Jest ona spowodowana brakiem insuliny wynikającym z uszkodzenia komórek trzustki. Choroba najczęściej rozpoznawana jest u osób młodych, może jednak pojawić się także u dorosłych (szczególnie typ LADA – autoimmunologiczna postać cukrzycy). Młodzi pacjenci z tym typem cukrzycy są na ogół szczupli. Bywa, że ten typ cukrzycy jest rozpoznawany dopiero, gdy pacjent w stanie śpiączki cukrzycowej trafia do szpitala.
Warto wspomnieć jeszcze o cukrzycy ciężarnych występującej na ogół trzecim trymestrze ciąży. Wymaga ona leczenia dietą, czasem także insuliną. Nieleczona może powodować powikłania zarówno u matki, jak i u dziecka. Po porodzie wartości glikemii wracają do normy, jednak u dużej grupy tych pacjentek po latach znów się ona pojawia. Cukrzyca występuje także w przebiegu różnych chorób takich jak: nadczynność tarczycy, choroby nadnerczy i trzustki, może być także skutkiem stosowania niektórych leków.
Cukrzyca powoduje zmiany we wszystkich naczyniach krwionośnych zarówno małych (mikroangiopatia), jak i dużych. Może doprowadzić do pogorszenia ostrości wzroku, a nawet do całkowitej ślepoty. W jej przebiegu dochodzi także do uszkodzenia nerek, szczególnie przy współistniejącym nadciśnieniu tętniczym. Zmiany w dużych naczyniach prowadzą do miażdżycy, zawału serca czy udaru mózgu.
Bardzo częste są dolegliwości dotyczące kończyn dolnych. Zmiany niedokrwienne mogą prowadzić do tak zwanego „zespołu stopy cukrzycowej” – zakażenia bakteryjnego lub grzybiczego, które wymaga długotrwałego leczenia, a które nie zawsze jest skuteczne.
Cukrzyca powoduje także zmiany w obwodowym układzie nerwowym. Typowe dolegliwości to: uczucie pieczenia podeszew stóp, ból goleni nasilający się w nocy lub pod wpływem ciepła. Bolesność skóry, mrowienia, kurcze mięśni, zaburzenia czucia oraz łatwe marznięcie kończyn to także częste skargi pacjentów z cukrzycą.
Odpowiedni tryb życia, dieta oraz leczenie cukrzycy mogą w dużym stopniu zapobiec lub znacznie opóźnić pojawienie się powikłań cukrzycy. Ale o tym za tydzień.
Izabela Pakulska |