Rząd znowelizuje ustawę o wyrobach budowlanych oraz ustawę Prawo budowlane

Projekt ustawy kontynuuje włączanie do polskiego prawa przepisów rozporządzenia 305/2011 Parlamentu Europejskiego i Rady. Przepisy rozporządzenia 305/2011 określają zasady wprowadzania wyrobów budowlanych do obrotu i ich udostępniania na rynku unijnym. W przypadku, gdy wyrób objęty jest zharmonizowaną specyfikacją techniczną (normą zharmonizowaną lub europejską oceną techniczną), producent przy wprowadzaniu wyrobu do obrotu deklaruje jego właściwości użytkowe i umieszcza na nim oznakowanie CE, potwierdzając tym samym zgodność oznakowanego tym znakiem wyrobu budowlanego z zadeklarowanymi właściwościami użytkowymi.

Rozporządzenie 305/2011 nadaje obowiązkowy charakter oznakowaniu CE w przypadku, gdy istnieje norma zharmonizowana wyrobu, natomiast w przypadku jej braku - pozostawia swobodę działania państwom członkowskim. Zgodnie z przepisami ustawy, wyroby budowlane podlegają oznakowaniu znakiem budowlanym.

Projekt określa nowe zasady znakowania wyrobów budowlanych znakiem budowlanym, przy czym zachowano uproszczoną procedurę znakowania znakiem budowlanym wyrobów wytwarzanych tradycyjnie, na określonym terenie, tzw. regionalnych wyrobów budowlanych. Dotychczasową ocenę zgodności wyrobów znakowanych znakiem budowlanym zastąpi deklarowanie przez producenta (poprzez sporządzenie krajowej deklaracji właściwości użytkowych) właściwości użytkowych wyrobu budowlanego na podstawie Polskiej Normy lub krajowej oceny technicznej.

Minister właściwy do spraw budownictwa, lokalnego planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa określi w przepisach wykonawczych: sposób deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych, krajowe systemy oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych, grupy wyrobów budowlanych objętych obowiązkiem sporządzania krajowej deklaracji właściwości użytkowych, wzór i treść tej deklaracji oraz sposób dostarczenia jej odbiorcy. Przepisy rozporządzenia określą również: sposób znakowania wyrobów budowlanych oraz zakres informacji towarzyszących znakowi. Zgodnie z wytycznymi, akt wykonawczy powinien uwzględniać uproszczone rozwiązania dla producentów wyrobów budowlanych, posiadających status małych lub średnich przedsiębiorstw.

Projekt ustawy określa także zasady i procedury wydawania, zmiany, przedłużenia terminu ważności oraz uchylania krajowych ocen technicznych oraz wyznaczania jednostek upoważnionych do ich wydawania. Zasady wydawania krajowych ocen technicznych są podobne do zasad dotyczących udzielania aprobat technicznych. Krajowe oceny techniczne są wydawane na wniosek producenta lub grupy producentów na 5 lat, z możliwością ich przedłużenia. Koszt wydania, zmiany lub przedłużenia krajowej oceny technicznej ponosi wnioskodawca, przy czym projekt określa sposób ustalania wysokości tej odpłatności. Informacje o wydanych krajowych ocenach technicznych będą przekazywane Głównemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego. Krajowe oceny techniczne będą wydawane przez polskie jednostki oceny technicznej upoważnione do wydawania europejskich ocen technicznych, a także inne jednostki organizacyjne wyznaczone decyzją ministra.

W projekcie ustawy szczegółowo określono obowiązki producentów, ich upoważnionych przedstawicieli, importerów i sprzedawców w zakresie wyrobów budowlanych znakowanych znakiem budowlanym, podobnie jak ma to miejsce w przypadku podmiotów gospodarczych wprowadzających do obrotu wyroby ze znakiem CE.

Projekt przewiduje zmianę sposobu działania organów nadzoru budowlanego. Rozszerzono obowiązki i uprawnienia Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego (GINB) w kwestii nadzoru i koordynacji działań wojewódzkich inspektorów nadzoru budowlanego. Dodatkowo GINB uzyska uprawnienia do prowadzenia postępowań administracyjnych w pierwszej instancji. Rozszerzono ponadto uprawnienia organów nadzoru budowlanego o możliwość pobierania próbek do badań wyrobów budowlanych składowanych na terenie budów prowadzonych z wykorzystaniem środków publicznych.

Projekt przewiduje zmianę systemu sankcji karnych za naruszenia przepisów ustawy, m.in. określono czyny stanowiące niezgodności formalne, do których stosowane będą przepisy Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia (obecnie do czynów tych stosowany jest Kodeks karny).

Zmieniono również przepisy Prawa budowlanego, poprzez nadanie nowego brzmienia podstawowym wymaganiom dotyczącym obiektów budowlanych (określono je w załączniku I do rozporządzenia 305/2011).

Projektowana regulacja powinna poprawić skuteczność i przejrzystość przepisów dotyczących wyrobów budowlanych z jednoczesnym ograniczeniem ich uciążliwości dla małych i średnich przedsiębiorstw.