Żelbet, który w budownictwie zadebiutował w XIX w. do dziś pozostaje jednym z najważniejszych materiałów budowlanych. Dzięki swoim właściwościom, żelbetowe konstrukcje stały się obecnie obowiązkowym elementem każdej większej budowy.
Zbrojony beton stał się obowiązkowym elementem każdej poważnej budowy
Historia żelbetu sięga 1867 r., kiedy francuski ogrodnik Joseph Monier po raz pierwszy wykonał konstrukcję betonową ze zbrojoną siatką – doniczkę. Gdy zauważył, że podczas mrozu nie uległa ona spękaniom, opatentował swój wynalazek. Blisko ćwierć wieku później inżynier Francois Hennebique udowodnił naukowo korzyści płynące z połączenia betonu i stali. Pozwala ono na optymalne wykorzystanie najlepszych zalet obu materiałów, ponieważ duża przyczepność stali do betonu gwarantuje trwałe zespolenie.
Wzmocnienie stalowymi prętami wykorzystuje się wówczas, gdy konstrukcja betonowa jest narażona na silne działanie sił rozciągających. Do najczęściej wzmacnianych w ten sposób konstrukcji budowlanych należą nadproża okienne i drzwiowe, stropy oraz ławy fundamentowe. Technologia dobrze sprawdza się też przy słupach, schodach, tarasach czy balkonach. Beton zbrojony wykorzystuje się również poza obszarem budynku, np. na podjazdach.
Dane dotyczące zbrojenia, znajdują się w projekcie technicznym budynku. Tam znajdziemy klasę i gatunek stali, z której mają być wykonane pręty, a także ich długość oraz średnicę. Ważne, aby pamiętać o tych parametrach przy zakupie, ponieważ niedopuszczalne jest stosowanie innych prętów, niż określonych w projekcie. Kolejnym etapem prac jest oczyszczenie prętów z rdzy, farb czy innych zabrudzeń, ponieważ daje to gwarancję optymalnego zespolenia zbrojenia z betonem. Z prętów wykonuje się szkielet zbrojenia zgodnie z wytycznymi projektu.
Odpowiednio przygotowany beton to kluczowa kwestia dla trwałości żelbetu. Beton do konstrukcji żelbetowych można zamówić w wytwórni lub zrobić samodzielnie. W pierwszym przypadku należy pamiętać, aby korzystać z usług sprawdzonych dostawców, dzięki czemu beton spełni wszystkie wymogi projektowe.
"Jeśli chcemy zrobić beton sami, musimy zwrócić uwagę na kilka ważnych kwestii, przede wszystkim, uwzględnić klasę betonu wymienioną w opisie technicznym projektu. Ważna jest niska nasiąkliwość oraz pożądana konsystencja. W przypadku domu jednorodzinnego najczęściej będzie to klasa C16/C20 o konsystencji plastycznej. Doskonale sprawdzi się tu cement Ekspert marki Lafarge, którego skład pozwala uzyskać mieszankę betonową o bardzo dobrej urabialności, uzyskującą wysokie parametry mechaniczne w krótkim czasie" - powiedział Paweł Madej, kierownik centrum Badania Betonów w Lafarge.
Jeżeli mamy wątpliwości co do proporcji, zawsze możemy zwrócić się po ekspertyzę do laboratorium budowlanego. Przy betonowaniu i wypełnianiu szalunków trzeba zwrócić uwagę na szczelność szalunku, co pozwoli uniknąć strat materiałowych i zapobiegnie odsłonięciu elementów zbrojenia betonu. Podczas betonowania konieczne jest użycie wibratorów, które rozprowadzą beton i szczelnie wypełnią wszystkie przestrzenie.
Kilka dat z historii żelbetu:
- 1848 r. - Joseph-Luis Lambot połączył beton ze zbrojeniem i zbudował z tego materiału barkę, którą siedem lat później zademonstrował w Paryżu.
- 1867 r. - Joseph Monier po udanym eksperymencie z doniczką opatentował żelbet.
- 1892 r. - Francois Hennebique wyjaśnił naukowo, dlaczego beton połączony ze stalą zapewnia wyższą wytrzymałość.
- 1894 r. - wybudowany został pierwszy most żelbetowy w Viggen w Szwajcarii i najstarszy most żelbetowy w północnej Polsce na Kanale Elbląskim.
- 1920 r. - Eug?ne Freyssinet jako pierwszy zastosował elementy sprężone.
Źródło i zdjęcia: Lafarge
