Ekologia to jeden z najważniejszych trendów w budownictwie, który coraz bardziej zyskuje na znaczeniu. Metodą, która umożliwia projektantom i wykonawcom tworzenie obiektów zgodnych z zasadami zrównoważonego budownictwa – począwszy od koncepcji oraz budowy, aż po eksploatację i rozbiórkę – jest BIM. Dobrze rozumie to firma Wienerberger, która przygotowała narzędzie Porotherm BIM Studio, czyli zestawy gotowych obiektów BIM dla zespołów projektowych.
Budownictwo jest jednym z kluczowych sektorów gospodarki mających znaczący wpływ na rozwój gospodarczy. Eksperci szacują, że do 2030 roku sektor ten będzie wart 15,5 bilionów dolarów. Wzrost ma ogromne znaczenie dla firm budowlanych, ale może być szkodliwy dla środowiska.
Branża budowlana odpowiada za ponad 40 proc. światowej emisji dwutlenku węgla do atmosfery – wynika z danych Międzynarodowej Agencji Energetycznej. Na tę liczbę składa się działalność przemysłu budowlanego związana z wydobyciem surowców, produkcją i transportem materiałów, a także procesem budowy czy rozbiórki budynków. Potrzeba proekologicznych zmian w tym sektorze jest więc ogromna.
Do wdrażania zrównoważonych praktyk firmy budowlane skłaniają nie tylko coraz surowsze regulacje dotyczące śladu węglowego, określone w porozumieniu paryskim, ale też oczekiwania otoczenia biznesowego (najemców, klientów i pracowników) we wszystkich segmentach rynku nieruchomości. Jak wynika z raportu opracowanego przez ThinkCo „Odpowiedzialne inwestycje. ESG na rynku nieruchomości”, według właścicieli obiektów magazynowych, aż 82 proc. najemców jest zainteresowanych rozwiązaniami proekologicznymi, a 64 proc. wyraża zainteresowanie obiektami z certyfikatami BREEAM lub LEED. Podobny trend widać też na rynku biurowym i mieszkaniowym.
Zrównoważony rozwój jest więc dla branży budowlanej jednym z najważniejszych celów. Droga do jego realizacji nie zawsze jest jednak prosta. Jak modelowanie informacji o budynku, czyli BIM (ang. Building Information Modeling) może pomóc projektantom i wykonawcom w osiągnięciu celów zrównoważonego budownictwa?
Co czyni budynek zrównoważonym?
Oryginalna definicja zrównoważonego rozwoju powstała w 1987 roku, na długo przed tym, jak świat zaczął koncentrować się na zagrożeniach związanych z kryzysem klimatycznym. Raport Brundtland zatytułowany "Nasza wspólna przyszłość" definiował je jako: "Rozwój, który zaspokaja potrzeby teraźniejszości bez uszczerbku dla zdolności przyszłych pokoleń do zaspokojenia własnych potrzeb".
Definicja ta stanowi solidną podstawę dla realizacji celów, które stoją przed branżą budowlaną, ale nie odpowiada na najbardziej nurtujące pytanie. W jaki sposób obecne pokolenia mają zaspokajać swoje własne potrzeby, chroniąc jednocześnie świat dla przyszłych pokoleń i umożliwiając im robienie tego samego dla kolejnych? Odpowiedź na to pytanie jest kluczem do zrozumienia, co czyni budynek zrównoważonym i na jakie aspekty należy zwrócić uwagę podczas jego projektowania.
Projektowanie zrównoważonego budynku będzie zależne od wielu czynników, takich jak między innymi lokalizacja obiektu i jego przeznaczenie, jednak ogólnie rzecz biorąc, proces ten powinien uwzględniać poniższe aspekty:
- wykorzystanie w pełni potencjału lokalizacji budynku, przy jednoczesnej ochronie znajdujących się w jej pobliżu ekosystemów,
- dążenie do efektywności energetycznej i zapobieganie stratom lub marnotrawstwu energii, gdy tylko jest to możliwe,
- chronienie lokalnych źródeł wody i oszczędzanie jej zasobów, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynku,
- optymalizacja przestrzeni budynku i efektywne wykorzystanie każdego dostępnego metra kwadratowego jego powierzchni,
- wybór zrównoważonych materiałów, które nadają się do recyklingu, gdy skończy się ich cykl życia, takich, jak np. ceramika budowlana,
- poprawa i utrzymanie jakości środowiska wewnętrznego i jego wpływu na samopoczucie i komfort użytkowników budynku (ang. Indoor Environmental Quality),
- możliwość późniejszego wdrożenia praktyk operacyjnych i konserwacyjnych budynku w celu utrzymania jego statusu jako zrównoważonego,
- projektowanie obiektów tak, aby były odporne i zdolne do ciągłego działania w warunkach ekstremalnych,
- projektowanie konstrukcji w taki sposób, aby były adaptowalne lub modułowe, by budynki mogły być używane długoterminowo przez kolejnych najemców, a nie stały puste, gdy jego użytkownicy się wyprowadzą.
Jednoczesne spełnienie tych warunków już na samym początku powstawania budynku, jakim jest projektowanie, może wydawać się trudne lub wręcz niemożliwe. W tym miejscu z pomocą przychodzi BIM.
BIM i zrównoważony rozwój
Obecnie technologia BIM nadal się rozwija, ale jej główny cel od wielu lat pozostaje ten sam: stworzenie szczegółowego, cyfrowego modelu 3D budynku, oraz zarządzanie nim na każdym etapie procesu inwestycyjnego: od koncepcji poprzez projektowanie, realizację, utrzymanie i eksploatację wybudowanego obiektu, aż po jego rozbiórkę. Połączenie wielu szczegółowych danych na temat parametrów technicznych, które musi spełniać budynek w jeden złożony system pozwala zaoszczędzić czas zespołowi projektowemu na etapie koncepcji i planowania inwestycji, jak również wykonawcom podczas budowy. Olbrzymia ilość informacji umożliwia wykonanie skomplikowanych analiz, które pozwalają na lepsze rozumienie szans i zagrożeń związanych z podejmowanymi decyzjami projektowymi, na długo przed tym, zanim wykonawcy rozpoczną budowę.
Modelowanie przyszłości
BIM, to ważny element postępu cyfryzacji w budownictwie. Sama metodologia nie jest już nową ideą, natomiast zyskuje na znaczeniu, jest coraz szerzej wdrażana, co ma wpływ na ciągłe zwiększanie świadomości rynku oraz szybki rozwój narzędzi z nią związanych. Zastosowanie jej w fazie projektowania ułatwia również uzyskanie przez nowopowstały budynek tzw. "zielonych certyfikatów” BREEAM, LEED, DGNB, które są swoistym świadectwem dla budynków przyjaznych dla środowiska i spełniających szereg istotnych norm i standardów, bez spełnienia których uzyskanie takiego certyfikatu byłoby niemożliwe.
Porotherm BIM Studio – wsparcie dla architektów
Idea zrównoważonego budownictwa jest również istotna dla odpowiedzialnych producentów materiałów budowlanych, takich jak Wienerberger. Jako międzynarodowy lider w produkcji poryzowanych pustaków ściennych, realizuje swoją misję nie tylko poprzez wytwarzanie bezpiecznych dla środowiska produktów , ale także dostarcza narzędzi, które pomagają projektantom tworzyć zgodnie z metodyką BIM, co wpisuje się w proekologiczne działania firmy. Firma opracowała aplikację Porotherm BIM Studio, która jest dodatkiem typu plug-in do programu Revit oraz Archicad i wspiera architektów w tworzeniu obiektów z pustaków ściennych i akcesoriów Porotherm.
Szeroka gama akcesoriów i rozwiązań w jednym miejscu
W aplikacji, w zależności od potrzeb zostały stworzone grupy obiektów w pojedynczych plikach, jak np. ściany Porotherm Dryfix lub Porotherm P+W (w zależności od systemu w jakim budynek jest projektowany) lub ściany jedno-, dwu- lub trójwarstwowe (w zależności od typu projektowanych ścian).
Co ważne, oprócz samego projektowania 3D zastosowanie obiektów z Porotherm BIM Studio automatycznie wprowadza do projektu wszystkie niezbędne parametry pustaków ceramicznych, jak również zaprojektowanych przy ich pomocy ścian. Rozwiązanie to pomaga szybko i dokładnie sprawdzić, jakie właściwości będzie miała projektowana przegroda w zakresie wytrzymałości, izolacyjności termicznej i akustycznej czy klasy odporności ogniowej. W połączeniu z generatorem tekstur cegieł elewacyjnych Terca narzędzie ułatwia także tworzenie wizualizacji poprzez możliwość nadania zaprojektowanym przegrodom docelowego wyglądu.
Wreszcie, Porotherm BIM Studio pozwala zaprojektować ścianę i określić zapotrzebowanie na materiały potrzebne do realizacji inwestycji, i to nie tylko podstawowe, jak pustaki i zaprawy, ale i uzupełniające (pustaki wentylacyjne, kształtki wieńcowe, pustaki do wykonywania słupów żelbetowych w ścianie, Porotherm 25 K P+W, czy nadproża Porotherm), a także warstwy docieplenia oraz elewacji wykonanej z cegieł Terca.
Korzyści z zastosowania BIM
Wykorzystanie możliwości technologii BIM to konieczność dla innowacyjnych firm, które chcą pozostać konkurencyjne na rynku. Modelowanie informacji o budynku kładzie nacisk na promowanie rozwiązań, które śmiało należy wpisać w istotę dobrych praktyk projektowych, które nierozerwalnie związane są z działaniem w duchu zrównoważonego rozwoju. Metoda ta niesie za sobą szereg korzyści dla zespołów projektowych, wśród których najistotniejsze to:
- obniżenie kosztów projektu przy jednoczesnym zoptymalizowaniu zasobów – wsparcie procesu planowania i kosztorysowania projektu z uwzględnieniem aspektu dokładnego wyliczenia potrzebnych materiałów i zminimalizowania ilości odpadów,
- zapewnienie większej wydajności i krótszego czasu realizacji projektu poprzez zwiększenie efektywności współpracy między wszystkimi podmiotami uczestniczącymi w procesie powstawania budynku: kosztorysantami, architektami, inżynierami, a także producentami wyrobów budowlanych,
- wsparcie w zakresie koordynacji projektu na poszczególnych etapach jego powstawania i realizacji oraz usprawnienie komunikacji pomiędzy poszczególnymi członkami zespołu projektowego, dzięki szybkiemu dostępowi do danych znajdujących się w modelu centralnym w chmurze,
- zapewnienie wyższej jakości projektu, który łączy w sobie wszystkie opisane wyżej aspekty zrównoważonego budownictwa (energooszczędność, oszczędność zasobów, dobór ekologicznego budulca, efektywne wykorzystanie powierzchni, komfort użytkowania, itp.),
- ułatwienie projektowania budynków, zgodnych ze standardami „zielonych certyfikatów” BREEAM, LEAD, DGNB, EPD (Environmental Product Declaration), czyli deklaracje środowiskowe produktu, stają się dostępne w otwartych formatach jako zbiór danych, który zawiera wszystkie informacje na temat efektywności środowiskowej wyrobów budowlanych
Źródło: Wienerberger