Współczesne budownictwo nie uznaje żadnych granic. Buduje się szybko i wysoko. Obiekty, które wznosi się w Dubaju, Szanghaju czy w Nowego Yorku są najlepszym tego przykładem. Co cieszy, również w naszym kraju tempo wznoszenia budynków uległo znacznemu przyśpieszeniu. Dzieje się tak za sprawą ciągłego rozwoju technologii budowlanych i poszukiwaniu wydajnych materiałów konstrukcyjnych. Tak jak kiedyś cegła wyparła drewno, tak teraz konstrukcje stalowe zostały wyparte przez konstrukcje żelbetowe i strunobetonowe.
Czym w takim razie jest "żelbet", "strunobeton" oraz "prefabrykat"?
"Na samym początku, trzeba zaznaczyć, że błędne jest sformułowanie "żelbeton", ponieważ nie jest to beton z żelu a połączenie betonu ze stalą. Szkielet z prętów stalowych układa się w szalunku na miejscu wbudowania elementu na budowie lub formie w fabryce prefabrykatów i zalewa mieszanką betonową. Po uzyskaniu przez beton wymaganej wytrzymałości otrzymuje się element, w którym stal przenosi naprężenia rozciągające a beton ściskające. Współpraca tych materiałów opiera się na przyczepności betonu do stali i zbliżonej wartości współczynników rozszerzalności termicznej" - wyjaśnia Przemysław Borek, prezes firmy Pekabex-Bet, która od ponad 40 lat specjalizuje w budowach przy użyciu prefabrykatów żelbetowych i sprężonych w Polsce.
"Strunobeton natomiast to beton sprężony, zawierający zbrojenie w postaci drutów lub strun ze stali wysokogatunkowej. Przed zalaniem betonem, druty te maksymalnie się napręża. Po osiągnięciu odpowiedniej wytrzymałości przez beton, stopniowo zaś rozpręża się je. Wynikiem tej operacji siły oddziałujące na strun przenoszone są na beton poprzez tarcie" - dodaje Przemysław Borek.
Do zalet żelbetu, jako materiału konstrukcyjnego, należą: ogniotrwałość, odporność na znaczne obciążenia statyczne i dynamiczne, swoboda w kształtowaniu elementów oraz duża odporność na korozję. Strunobeton używany jest do wyrobu stropów, nadproży, belek, dźwigarów, przęseł oraz innych elementów konstrukcyjnych Dzięki technologii strunobetonowej możemy zmniejszyć gabaryty elementów przy równoległym zwiększeniu ich nośności. Zyskujemy lżejsze budynki o bardziej przestronnym układzie konstrukcji.
"Choć słowo "prefabrykat" może za pierwszym razem kojarzyć z czymś gorszej jakości, to przy bliższym poznaniu tej technologii diametralnie zmienia się o niej opinia. Wystarczy wymienić najważniejsze plusy dla inwestora. Wybór prefabrykatów żelbetowych i z betonu sprężonego oznacza szybką realizację inwestycji, niskie koszty eksploatacji oraz dużą oszczędność podczas wieloletniego użytkowania" - tłumaczy Przemysław Borek.
Doskonale widać to na przykładzie kompleksu biznesowego Olivia Business Centre w Gdańsku. Jeszcze nie tak dawno, bo 26 października 2010 r. wmurowano kamień węgielny pod Oliva Gate - pierwszy z siedmiu budynków inwestycji. Oddany do użytku został po dwunastu miesiącach. Nie inaczej było z kolejnymi dwoma budynkami: Olivia Point oraz Olivia Tower. Oba budynki powstały w iście ekspresowym tempie biorąc pod uwagę, że kamienie węgielne pod nie wmurowano 28 marca 2012 r. Oddane do użytku zostały na początku stycznia br.
"Gotowe żelbetowe elementy produkowane w firmie Pekabex z Poznania transportowane są na plac budowy Olivia Business Centre ciężarówkami. Następnie są składane jak klocki dla dzieci. Cała nadziemna część naszego kompleksu budowana jest z gotowych elementów. Dotyczy to samej konstrukcji jak i instalacji budynków, ponieważ rozkłada się to mniej więcej w następujących proporcjach: konstrukcja 30%, elewacja 30% i instalacje 30%. Technologia prefabrykatów żelbetowych sprawia, że budujemy szybciej niż konkurencja. Dla nas oznacza to znaczne przyśpieszenie wielu spraw. Choćby działań związanych z komercjalizacją powierzchni biurowej" - wyjaśnia Mirosław Zalewski z firmy TPS, która jest deweloperem Olivia Business Centre.
Użycie prefabrykatów w odróżnieniu od tradycyjnej metody, pozwala wyeliminować przestoje związane
z budową poszczególnych etapów projektu. Wymaga to jednak dokładnego planowania. Produkcja prefabrykatów żelbetowych jest niezależna od warunków atmosferycznych. Co umożliwia utrzymanie stałej kontroli wysokiej jakości bez porównania lepszej niż osiągana na budowie. Elementy ścienne, stropowe oraz dachowe mogą być produkowane w jednym czasie. Nawet wtedy, kiedy na budowie wylewane są dopiero fundamenty. Prefabrykaty produkowane są seryjnie, dzięki czemu można obniżyć koszt szalunków, które mogą być wykorzystywane wielokrotnie. Jest to o wiele szybszy sposób na realizacje bardziej wymagających, co do konstrukcji budynków a także ułatwiają przy budowie dużo gabarytowych budynków.
Sam montaż poszczególnych elementów jest również szybki. W wielu przypadka zrezygnować można z rusztowania, z reguły wystarczają podpory montażowe. Ciężar i wymiary prefabrykatów są ograniczone wyłącznie przez możliwości transportu i urządzeń montujących. Wspomnieć warto też, że prefabrykaty stropów mogą być z wbudowanymi instalacjami chłodniczymi i grzewczymi (rurki zatopione w stropie od razu w fabryce). Wtedy elementem grzewczym lub chłodzącym jest strop.
"Użycie prefabrykatów przy budowie ma jeszcze jeden plus. Wszystkie place budowy, jakie znamy przeważnie oznaczają korki, bałagan i hałas. W tym przypadku jest inaczej. Budowa kolejnych budynków Olivia Business Centre nie ma wpływu na komfort pracy w już wynajętych biurach. Budowa nie jest uciążliwa dla otoczenia. Można spokojnie pracować z otwartym oknem na budowę i nie przeszkadza ona w pracy. Jest to o tyle istotne, że przygotowujemy się do budowy kolejnego budynku Olivia Four. Będzie on oddany w pierwszym kwartale 2014 r. Dzięki użyciu prefabrykatów praca nad nim zajmie mniej więcej do 14 miesięcy" - dodaje Mirosław Zalewski.
Tak jak w przypadku Olivia Business Centre, tak w każdym innym przypadku im więcej elementów będzie z prefabrykatów tym wzrasta opłacalność realizacji budowy. Ograniczenie prac wykonywanych na budowie do zbędnego minimum przełoży się na znacznie lepsze efekty ekonomiczne. Dzięki czemu możliwe jest wybudowanie budynków spełniających najwyższe wymagania w zakresie funkcjonalności, energooszczędności oraz ekologii. O potencjale prefabrykatów betonowych może również świadczy fakt, że takie elementy mogą mieć znaczne wymiary. Jak np. 40 metrowe belki dzięki, którym łatwiej budować wiadukty nad istniejącymi drogami bez wyłączania lub ograniczania ruchu.
Źródło: TPS Sp. z o.o.
Zdjęcie: Pekabex-Bet
Zdjęcie: Pekabex-Bet