Do składowania materiałów sypkich i masowych stosuje się zbiorniki żelbetowe. Charakteryzują się one bardzo wysoką trwałością i odpornością na obciążenia. Nowoczesne silosy budowane są w technologii deskowania ślizgowego.
Metoda ta jest ponad trzykrotnie szybsza od deskowania przestawnego. Pozwala uzyskać całkowicie monolityczną strukturę powierzchni. Znacząco wpływa to na jakość konstrukcji oraz pozwala zaoszczędzić czas i koszty obsługi, najmu maszyn i przygotowania placu budowy. Niewątpliwą zaletą ślizgu jest możliwość wielokrotnego użycia, jednak koszt takiego urządzenia oraz zaawansowana technologicznie obsługa powodują, iż technologia ta jest dostępna wyłącznie dla wysoce wyspecjalizowanych firm budowlanych.
Ważnym etapem budowy, który rozpoczyna montaż i uruchomienie ślizgu jest konstrukcja ściany komory. Nakład pracy związanej z montażem, podnoszeniem szalunku jest zredukowany do czynności kontrolnych.
Ściany silosu żelbetowego są sprężone obwodowo. W ścianie montuje się kanały kablowe. Po zakończeniu betonowania i uzyskaniu przez beton wymaganej wytrzymałości wprowadza się kable do kanałów. Kable spina się, a kanały wypełnia. Po związaniu wypełnienia otrzymuje się element monolityczny, w którym beton i stal współpracują ze sobą. Wprowadzenie naprężenia wstępnego w płaszczu zbiornika przeciwnego do naprężeń użytkowych równoważy obydwie te siły, co pozwala na budowę z wykorzystaniem mniejszej ilości betonu i zbrojenia.
Ostatnim elementem konstrukcji obiektu jest dach. Wykonany jest z ocynkowanej konstrukcji stalowej, skręcanej śrubami sprężającymi.
Wszystkie elementy obiektu stykające się bezpośrednio z przechowywanymi substancjami są wykańczane odpowiednimi materiałami dla rodzaju składowanej zawartości. Ściany wewnętrzne silosu oraz dna komór są wykładane blachą ze stali nierdzewnej lub atestowanymi farbami, żywicami itp.
Na życzenie inwestora wewnątrz silosu pod dachem wzdłuż obwodu, podwiesza się belkę jezdną służącą do transportu wózka remontowego. Natomiast na zewnątrz, na poziomie wieńca, wsporniki do podwieszania wózka służącego do konserwacji elewacji. Od zewnątrz wykonuje się ocieplenie ściany żelbetowej warstwą wełny mineralnej.
Wewnątrz silosów dla zapewnienia bezpieczeństwa oraz prawidłowych warunków instaluje się szereg urządzeń. Są to między innymi: systemy do załadunku i rozładunku powiązane z sąsiednimi obiektami, instalacje aspiracji pyłów, odpylania i klimatyzowania miejsc przesypu oraz powietrza przewietrzającego składowane materiały. W przypadku silosów na materiały wymagające spulchniania istotnym parametrem jest odpowiedni dobór wysokości zbiornika. Wysokie konstrukcje wymagają wydajnych nadmuchów. Dodatkowo wymagane są instalacje przeciwwybuchowe, przeciwpożarowe oraz bhp.
Kluczowe jest odpowiednie zaprojektowanie układu transportu poziomego i pionowego wiodącego materiał do wielodrogowych rozdzielaczy zapewniających równomierne zasypywanie wnętrza omawianej konstrukcji. Naprężenia w ścianach silosu, wywołane przez napór materiału magazynowanego oraz temperaturę, rozkładają się nierównomiernie na całej powierzchni ściany. W monolitycznej ścianie silosu instalowana jest reaktywna izolacja. W przypadku wychłodzenia się jakiegoś fragmentu ściany komory, automatycznie włącza się instalacja kabli grzewczych umieszczonych w żelbecie. Znaczne obciążenia wynikające z niejednorodnego rozkładu temperatury na powłoce silosu i z gradientu temperatury wzdłuż grubości jego ścian wymagają bardzo precyzyjnego określenia temperatury wymaganej do kompensacji czynników klimatycznych.
W silosie znajdują się również wszelkiego rodzaju instalacje wspomagające procesy towarzyszące przechowywaniu lub przetwarzaniu magazynowanego materiału. Procesy te są sterowane komputerowo za pośrednictwem czujników. Obiekty takie pracują bezobsługowo – zarządzane są za pośrednictwem komputera znajdującego się w oddalonej sterowni. Wymaga to systemu kabli łączących sieć czujników z odpowiednimi urządzeniami.
W skład układu obsługi funkcjonalności silosów wchodzą budynki przeznaczone wyłącznie do celów technologicznych – wieża operacyjna oraz estakady transportowe. Wieża operacyjna przeznaczona jest do celów technologicznych. Zamontowane w niej urządzenia służą do transportu materiału. Znajduje się w niej klatka schodowa zapewniająca dojście do poziomów technologicznych oraz dźwig osobowo-towarowy. Dach wieży operacyjnej stanowi najwyższy punkt konstrukcji silosu.
Estakady służą do obustronnego transportu materiału przechowywanego w silosie. Górna zapewnia transport do silosu, dolna napełniana grawitacyjnie – odprowadza materiał w wymaganym kierunku. Ściany estakad wykonuje się tak, aby zapewniały ochronę transportowanym surowcom przed warunkami atmosferycznymi. Mogą do tego służyć blacha trapezowa mocowana do kratowej konstrukcji stalowej ocieplana wełną mineralną. Konstrukcja taka jest stosowana zarówno do budowy ścian jak i dachu estakady. Strop natomiast może posiadać podłogę wykonaną z posadzki zbrojonej siatką oraz izolację wykonaną z materiałów odpornych na działanie wilgoci oraz pyłów. Montaż estakad rozpoczyna się przeważnie od prefabrykacji przęseł na placu montażowym. Następnie przęsła obudowane zewnętrznymi ścianami montuje się przy użyciu dźwigów.
Źródło: Budownictwo Monolityczne 2/2010
