Jak wiadomo, trudna sytuacja jest bodźcem zmuszającym do szukania nowych rozwiązań. Stosownie do tego motta Zakłady Komunikacyjne Karlsruhe (VBK) rozwiązały problem, który od lat obciążał ich budżet. Wspólnie z oferentem systemów szynowych, zakładem prefabrykatów żelbetowych i firmą Noe-Schaltechnik z Süssen opracowano płyty dla torowisk tramwajowych o wysokich wymaganiach funkcjonalnych i estetycznych.
Urbanistycznie estetyczna płyta torowiska
Kaiserstrasse jest główną ulicą handlową Karlsruhe. Jest to także jeden z deptaków o największym natężeniu ruchu tramwajowego w Niemczech. Codziennie ponad sto wagonów przejeżdża ulicą, charakterystycznie turkocząc, hamując oraz rozpoczynając jazdę. Normalna podbudowa ulicy o nawierzchni z kostki nie wytrzymałaby bez uszkodzeń takiego obciążenia przez dłuższy okres. Skutkowałoby to osiadaniem podbudowy, a także tym, że powierzchnia podłoża stałaby się falista. Jest to problem, z którym od lat borykają się zakłady VBK. Nawierzchnia musiałaby być naprawiana co najmniej dwa razy w roku, a częstotliwość tych napraw z czasem zwiększałaby się. Dlatego też dział budowlany szukał jakiegoś rozwiązania. Jednocześnie trzeba było uwzględnić wymagania pięciu różnych grup interesów: po pierwsze ulica Kaiserstrasse to główny deptak spacerowy miasta. Znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie zamku, który w dawnej stołecznej metropolii jest magnesem przyciągającym turystów. Zatem nawierzchnia musi spełniać wysokie wymagania estetyczne. Po drugie, przy ulicy znajduje się wiele sklepów. Aby nie wzbudzić fali protestów ich właścicieli, zakłady VBK wymagały krótkiego czasu budowy. Po trzecie, deptak o długości 1100 m otoczony jest licznymi budynkami, w których znajdują się mieszkania, gabinety lekarskie i biura. Istotne jest zatem, aby hałas powodowany przez komunikację tramwajową był jak najmniejszy. Po czwarte, duża część komunikacji publicznej kierowana jest poprzez Kaiserstrasse, dlatego, aby nie doszło do niekorzystnego utrudnienia dla systemu transportu publicznego, roboty budowlane musiały być realizowane odcinkami. Ostatnia kwestia to plany miasta, by do 2020 roku cały transport szynowy z Kaiserstrasse przenieść pod ziemię. Oznacza to, że rozwiązanie techniczne z płytami torowymi już od samego początku jest tylko prowizoryczne. Po ukończeniu tunelu, płyty torowiska zostaną zdemontowane i przeniesione w inne miejsce.
Pionierski duch
W obliczu tych licznych aspektów, zakłady VBK znalazły optymalne rozwiązanie – prefabrykowane płyty torowiska o strukturalnej powierzchni z wbudowanym układem szyn. Na pierwszy rzut oka betonowe elementy przypominają wyglądem powierzchnię wyłożoną granitową kostką brukową. Dzięki nim czasbudowy jest krótki, a na Kaiserstrasse posłużą one jako nawierzchnia ulicy, aż do ukończenia tunelu. Następnie, płyty o szerokości ok. 3 m, długości 4 m i grubości 40 cm zostaną zdemontowane i ponownie ułożone w innej części miasta, np. na przebiegającej poprzecznie Karlstrasse. Pracownicy z VBK razem ze specjalistami z fi rmy Noe-Schaltechnik opracowali formę szalunkową, która umożliwiła produkcję płyt torowiska o wyglądzie granitowej kostki. Uwe Konrath – kierownik działu budowlanego zakładów VBK – mówi: ”Dla nas była ważna produkcja takich płyt betonowych, które będą dostosowane do istniejącej nawierzchni ulicy. W tym celu przesłaliśmy do firmy NOE próbki naszej kostki granitowej i plan ułożenia. Zgodnie z naszym życzeniem firma wykonała maty z tworzywa sztucznego.” Oprócz dużego asortymentu standardowych struktur, firma Noe-Schaltechnik umożliwia projektantowi wykonanie form według indywidualnych wymagań. Jednocześnie przedsiębiorstwo udziela klientowi wsparcia swoją fachową wiedzą i pomocnymi informacjami.
Technologia produkcji
Płyty torowiska dla zakładów VBK wykonano w betoniarni Stelcon w Germersheim. Formy o powierzchni strukturalnej skierowanej do góry wklejono w szalunki i zalano specjalnym betonem o odpowiedniej konsystencji. Po stosownym zawibrowaniu i utwardzeniu płyt, formę gruntownie oczyszczono i przygotowano szalunek z wklejoną formą do kolejnego zalania betonem. Firma Noe-Schaltechnik dostarcza nie tylko formy. Producent oferuje całe wyposażenie dodatkowe: od kleju do zamocowania mat z tworzywa sztucznego do szalunku, aż po środek antyadhezyjny, który umożliwia bezpieczne oderwanie formy od betonu. Jest to niezwykle cenione przede wszystkim przez firmy wykonawcze. Heiner Pohl – dyrektor zarządzający firmy Stelcon – wspomina: ”Do produkcji betonu strukturalnego potrzebna jest odpowiednia wiedza techniczna, do której muszą być optymalnie dostosowane wszystkie przesłanki produkcji. W przypadku przedsiębiorstwa z Süssen wszystko pasuje do siebie perfekcyjnie.”
Kopie systemu
Od chwili ułożenia pierwszych płyt oddźwięk jest absolutnie pozytywny. Mieszkańcy akceptują nawierzchnię, handlowcy przy ulicy chwalą szybki przebieg budowy, a zakłady VBK oszczędzają na regularnych naprawach torowisk. Ale to jeszcze nie wszystko. Pozytywna ocena płyt rozniosła się poza granice Karlsruhe. Inne miasta zainteresowały się już zastosowanym systemem strukturalnych płyt torowiska i zastanawiają się nad skorzystaniem z tego pomysłu. Dzięki dobrej współpracy zakładów VBK, firm Stelcon i Noe-Schaltechnik udało się stworzyć innowacyjne rozwiązanie, które zostanie szybko wdrożone również w innych miastach.
Autor:Tadeusz Wrzos Noe-Pl
Źródło: Budownictwo Monolityczne 1/2011
