Budowla zwana Tunelem Jednorożca, to jedna z ważniejszych inwestycji, jaką zrealizowano w ostatnim czasie w Regionie Stuttgartu. Dzięki niej znacząco poprawiono komunikację w mieście Schwäbisch Gmünd. Aby zrealizować obiekt, trzeba było podołać licznym wyzwaniom. Do największych z nich należało efektywne zarządzanie ruchem mimo prowadzenia budowy i przesunięcie na pewnych odcinkach koryta rzeki Rems. W czasie prac budowlanych wykorzystano m.in. stropowe wózki szalunkowe NOEtec.
Do momentu otwarcia tunelu sytuacja komunikacyjna w Schwäbisch Gmünd była niezwykle trudna: droga krajowa B 29 stanowiąca ważne połączenie wschodu z zachodem dla terenu Stuttgartu i dojazd do autostrad A 7, A 8 i A 81 przebiegała przez środek miasta. Zgodnie z prognozami decydujący wyszli z założenia, że bez tunelu już w 2015 r. przez Schwäbisch Gmünd przejeżdżałoby dziennie ok. 40 000 pojazdów, w tym liczne ciężarówki. Budowa tunelu miała za zadanie odciążyć drogę przejazdową przez miasto o około 20 000 pojazdów.
Prowadzenie tunelu
Na podstawie warunków topograficznych planiści komunikacyjni zdecydowali się na objazd miejscowości o długości 2,1 km. Budowa dzieliła się na trzy etapy główne: część zachodnią (315 m), część wschodnią (228 m) i tunel o długości 1687 m. Tunel został wzniesiony przy pomocy kombinacji metod budowy odkrywkowej i górniczej.
Aby móc zrealizować projekt, konieczne było przesunięcie rzeki Rems na długości 800 m. W tym celu trzeba było wykonać wiele robót budowlanych. Na przykład budowniczy musieli wybudować wodoszczelne koryto, do którego mogliby skierować rzekę. Poza tym na wschodnim końcu realizowanego projektu musieli wznieść wiadukt stanowiący rampę. Równocześnie należało tak koordynować roboty budowlane, aby ruch na drodze krajowej B 29 mógł odbywać się na tyle gładko, na ile to możliwe. Z tego powodu te trzy etapy główne podzielono na kilka dalszych mniejszych odcinków, których wykonanie dobrano tak, aby można było zagwarantować zarówno sprawną i nieprzerwaną budowę obwodnicy, jak i w znacznym stopniu płynny ruch pojazdów. W związku z tym właściwe firmy budowlane stawiały także prowizoryczne tymczasowe wiadukty.
Bezpieczeństwo jest traktowane poważnie
Przy budowie Tunelu Jednorożca w Schwäbisch Gmünd projektanci poświęcili sporo miejsca tematowi bezpieczeństwa. Równolegle do tunelu drogowego przebiega przejezdny tunel ewakuacyjny. Posiada on sześć dróg ewakuacyjnych, z których jedna jest przejezdna warunkowo i połączona z właściwą trasą komunikacyjną. Wentylacja w rurze głównej jest tak zaprojektowana, aby w razie pożaru pojazdu dym był odsysany przez klapy stropowe i kierowany przez komin w wolną przestrzeń. Kilka wybudowanych zbiorników awaryjnych służy do gromadzenia zanieczyszczonej wody gaśniczej, jest to bardzo przydatne, przede wszystkim w razie wypadku z udziałem materiałów niebezpiecznych. Aby w razie potrzeby lub w przypadku awarii pojazdu zadbać o bezpieczeństwo, nawierzchnia drogi w zatokach awaryjnych została wyposażona w tzw. pętle kontaktowe. Jeżeli zostanie tam odstawiony pojazd, to system blokuje automatycznie ruch w danym kierunku; chroni to ofiary awarii i pomocników.
Projekt i firmy uczestniczące w budowie
Projekt tej obwodnicy miasta został zatwierdzony jesienią 1989 r. Wbicie pierwszej łopaty miało miejsce dopiero dziewięć lat później. Inwestorem tego obiektu jest Republika Federalna Niemiec reprezentowana przez zarząd okręgu administracyjnego Stuttgart [Prezydium Rejencji]. Wszystkie roboty były wykonywane przez grupę roboczą Tunnel Schwäbisch Gmünd. Składała się ona z firm:
- Ed. Züblin AG
- Baresel GmbH
- G. Hinteregger & Söhne Baugesellschaft m.b.H.
- ÖSTU-STETTIN Hoch- und Tiefbau GmbH
NOEtec - Elastyczność kluczem do sukcesu
Przy budowie Tunelu Jednorożca w Schwäbisch Gmünd stosowano wiele stropowych wózków szalunkowych firmy NOEtec. System szalunkowy firmy NOEtec da się najlepiej porównać z modelem zbudowanym z wielu modułów czy klocków. Dodatkowo system ten składa się z przewidywalnej liczby pojedynczych elementów, które można ze sobą indywidualnie zestawiać. Budowa systemu jest prosta i prawie oczywista. Dzięki temu szalunki można w maksymalnie krótkim czasie precyzyjnie dostosować do specyficznych wymagań konkretnego projektu. To sprawia, że system ten jest wszechstronny i przydatny przy budowie każdego obiektu inżynierskiego. NOEtec zapewnia wysoki poziom bezpieczeństwa pracy i duży udźwig. System NOEtec pozwala nie tylko na projektowanie szalowania sklepień czy tuneli, bez problemu możliwy jest również szalunek ścienny czy wznoszący. Szczególnym przykładem elastyczności systemu NOEtec jest jego zastosowanie w formie samojezdnych wózków szalunkowych przy budowie tunelu w Schwäbisch Gmünd.
Samojezdne wózki szalunkowe
Aby ominąć miejscowość Schwäbisch Gmünd, wzniesiono dwa odcinki tunelu budowane metodą odkrywkową (część zach. ok. 228 m i wsch. ok. 315 m). Mur betonowy o grubości 1 m rozdziela się częściowo na dwie rury. Ten mur betonowy wspiera wraz z obiema ścianami zewnętrznymi strop tunelu o grubości 2,20 m. Do postawienia tej budowli wykorzystano wózki szalunkowe o długości ok. 12 m. Składały się one z elementów systemu NOEtec, dzięki czemu można je było bardzo szybko i sprawnie montować, co w przypadku budowy tunelu jest szczególną zaletą. Konstrukcje NOEtec ważą po 40 ton i stoją na szynach. Po szynach tych wózki przesuwały się przy pomocy napędu elektrycznego z jednego odcinka betonowania na kolejny.
Aby szalunek po stwardnieniu betonu idealnie oddzieliło się od budowli, stół szalunkowy znajduje się na stemplach hydraulicznych obniżających się o maksymalnie 50 cm.
Wielką zaletą wózków szalunkowych stworzonych przez NOEtec jest możliwość ich modyfikacji. Normalnie szerokość rur tunelu wynosi 9,50 m. Jednak na małym odcinku jedna z rur jest szersza. Dzięki zastosowaniu systemu modułów osoby odpowiedzialne mogły bez wysiłku dostosować wózek szalunkowy do tego przesunięcia. Trzeba było tylko zamocować przedtem odpowiedni element konstrukcji. Ponadto wózki szalunkowe NOEtec wykorzystywano przy budowie zatok awaryjnych i sztolni elektryczno-wentylacyjnych.
NOEtop: Imponujące budowle wymagają wielkich systemów szalunkowych
Przy budowie tunelu w Schwäbisch Gmünd zdecydowano się na system szalowania ścian NOEtop. System ten zastosowano przy betonowaniu:
- fundamentów
- ścian odcinków koryta rzeki
- ścian odcinków tunelu wznoszonego metodą odkrywkową
- ścian sztolni wentylacyjno-elektrycznych.
Jeśli chodzi o projekt budowy tunelu w Schwäbisch Gmünd, to zastosowano tam system szczególnie interesujący ze względu na jego niezwykłe wymiary: największa płyta szalunkowa NOEtop ma tam rozmiary 5,30 × 2,65 m i jej powierzchnia szalunkowa wynosiła tym samym ponad 14 m2. W ten sposób można było zaoszczędzić czas i koszty pracy.
Źródło i zdjęcia: NOE