30 maja 2008 r. podpisano umowę na budowę Węzła Sośnica. Inwestycja jest największą tego typu w Europie. Obejmuje budowę 3-poziomowego, 6-wlotowego węzła na skrzyżowaniu drogi krajowej 44, autostrady A4 i autostrady A1. Długość odcinka autostrady A1 w ramach węzła Sośnica wynosi 2,174 km.
Wykonawcą robót była firma J&P Avax. Harsco Infrastructure Polska Sp. z o.o. (do grudnia 2009 roku – Hünnebeck Polska Sp. z o.o.) dostarczyła deskowania i rusztowania do realizacji tego kontraktu. Czas wykonania inwestycji był bardzo krótki, co skutkowało koniecznością realizacji wszystkich robót żelbetowych w czasie 12 miesięcy. Wartość dostarczonych deskowań i rusztowań w okresie największej koncentracji prac przekroczyła 65 mln zł. W ramach realizowanego projektu wybudowanych zostało 25 odrębnych konstrukcyjnie wiaduktów o łącznej długości ok. 1710 m. Niektóre z wykonywanych obiektów charakteryzowały się znacznymi gabarytami lub skomplikowanym położeniem względem przeszkody. Warunki te wymuszały nietypowe rozwiązania deskowań i rusztowań.
Dla wykonania zadania Harsco Infrastructure Polska dostarczyła jednocześnie 1000 m2 deskowania Rasto (fundamenty), 5000 m2 deskowania Manto (przyczółki i ściany oporowe). Powierzchnia deskowania wszystkich ustrojów nośnych wyniosła 20000 m2 z czego jednorazowo dostarczono 12000 m2 (system SG). Na potrzeby całego kontraktu w przeciągu 10 miesięcy zmontowanych zostało 4600 stalowych ram w systemie SG dostosowanych do geometrii poszczególnych obiektów, zaś łączna wysokość jednocześnie zastosowanych wież ID 15 wyniosła ok. 15 km. W ramach zastosowanych obejść bramowych nad czynnymi ciągami komunikacyjnymi dostarczono łącznie 2,5 km dźwigarów walcowanych HEB 400/500 oraz 2,5 km podpór o wysokiej nośności HDS.
Najtrudniejszymi obiektami do wykonania w zakresie projektowania oraz montażu rusztowań były przede wszystkim trzy wiadukty znajdujące się nad czynną autostradą A4 – WA 466.2, gdzie kąt skrzyżowania z przeszkodą wynosi ok. 40 stopni. Płyty wiaduktów znajdują się na wysokości 12–15 m ponad poziomem istniejącego terenu. Zaprojektowane wiadukty mają przekrój dwudźwigarowy o zmiennej wysokości belki od 2 m w przęśle do 2,9 m nad podporą. Przekrój belki zaprojektowano jako pełny co skutkowało dużym ciężarem układanego betonu. Projekt rusztowania i jego realizacja musiały uwzględniać zachowanie ciągłości dwóch pasów ruchu na autostradzie A4. Zastosowane systemy to wieże ID 15, dźwigary drewniane H20 oraz system SG. Konstrukcję wsporczą nad A4 dostarczyła fi rma Exkom–MS. Harsco Infrastructure Polska dostarczyła deskowanie i rusztowanie jednocześnie dla 2 z 3 wiaduktów. Powierzchnia deskowania ustroju nośnego pojedynczego wiaduktu wyniosła ok. 3500 m2, a przestrzeń dla rusztowań pod wiaduktem 23000 m3.
Wiadukt łukowy
Interesującym, z punktu widzenia zastosowania nietypowego deskowania był wiadukt łukowy WD 464 o rozpiętości łuków 103 m, dla którego zaprojektowano masywne podpory wezgłowi stalowych łuków. Wezgłowia zostały wykonane z betonu samozagęszczalnego. Wysokość betonowania jednego wezgłowia w jednym etapie wyniosła 7 m, a objętość ułożonego w tym etapie betonu to 2800 m3. Zastosowane zostały deskowania Rasto i Manto. Kotwienie deskowania na nierównoległych powierzchniach wykonano za pomocą przestrzennej siatki stalowych prętów traconych.
Wiadukt podwieszony
Niewątpliwie najbardziej charakterystycznym obiektem mostowym na Węźle Sośnica oprócz opisanego wiaduktu łukowego WD 464 jest wiadukt podwieszony WD 467a. Zaprojektowany pylon to konstrukcja żelbetowa o przekroju skrzynkowym (3,50 x 2,60 m i grubości ściany 0,6 m). Wysokość pylonu wynosi 44 m. Jego nogi (w kształcie litery H) są wychylone od osi pionowej o 15 stopni w kierunku podłużnym wiaduktu i o 8 stopni w kierunku poprzecznym. Pylon oparty jest na fundamencie za pośrednictwem łożyska przegubowego. Taka geometria oraz sposób zamocowania sprawia, że pylon nie posiada stateczności położenia w fazie budowy (bez odpowiedniego systemu stabilizującego). Wykonawca J&P Avax podjął decyzję o budowie pylonu w pozycji pionowej, redukując wychylenie w kierunku podłużnym. Pozostało tylko wychylenie w kierunku poprzecznym. Do budowy wykorzystano deskowanie systemowe Manto z narożnikami szachtów windowych wewnątrz skrzynki (narożniki mechaniczne) oraz system konsol CS 240H i 240L dla oparcia deskowania i pomostów roboczych. Pierwszą część pylonu wykonano w 6 etapach betonowania o wysokości 5 m każdy (łącznie 28 m), po czym dołączone zostały stalowe rdzenie o wysokości ok. 15 m. Po przemieszczeniu pylonu do projektowanego położenia (wychylenie od pionu o 15 stopni w kierunku podłużnym wiaduktu) stalowy rdzeń pylonu zostanie obetonowany w kolejnych 3 etapach, przy wykorzystaniu tych samych systemów deskowań i rusztowań. W obecnej chwili trwają przygotowania do obetonowania stalowego rdzenia.
Źródło: Budownictwo Monolityczne 1/2010
