Beton architektoniczny, nazywany betonem licowym, eksponowanym, strukturalnym czy elewacyjnym, choć posiada właściwości zwykłego betonu, wyróżnia się wieloma walorami estetycznymi. Jego produkcja jest sztuką, która wymaga odpowiedniego przygotowania oraz wykorzystania wysokiej jakości materiałów budowlanych. Jest to materiał, który służy również między innymi do budowania mniej lub bardziej złożonych konstrukcji schodów.
Beton architektoniczny jest bardzo chętnie wykorzystywany we współczesnym budownictwie. Dzięki temu, że jest materiałem plastycznym, przy zastosowaniu właściwych systemów szalunkowych umożliwia tworzenie różnorodnych powierzchni i kształtów. Sam wygląd i tekstura betonu architektonicznego mogą wyglądać różnie, co jest zależne od rodzaju cementu, zastosowanego kruszywa czy późniejszej obróbki powierzchni.
Zmieniające się trendy w kształtowaniu architektury w Polsce i na świecie sprawiły, że projektanci decydują się na realizację coraz odważniejszych projektów. Te działania zmusiły stosowne organy do stworzenia przepisów, które opisują normy i wymagania dotyczące technologii wykonywania elementów konstrukcyjnych z betonu.
W Niemczech wymagania dotyczące obróbki betonu zawarte są w opublikowanym w 2015 roku "Merkblatt Sichtbeton". Wyróżnia on cztery klasy betonu eksponowanego:
- SB 1: niskie wymagania: piwnice, garaże, obszary o zastosowaniu handlowym
- SB 2: wymagania standardowe: klatki schodowe, drogi ewakuacyjne, obiekty przemysłowe
- SB 3: wymagania specjalne: elewacje, elementy ekspozycyjne w pomieszczeniach
- SB 4: szczególnie wysokie wymagania: hole, stropy, elementy przestrzenne, filary, szczególne ciągi komunikacyjne
W Polsce klasy betonu opisuje norma PN-EN 13670:2011, a jej oznaczenia od B1 do B4 są odpowiednikami niemieckich wytycznych.
Schody z betonu architektonicznego
Od niepamiętnych czasów schody odgrywały ważną rolę w architekturze. W okresie renesansu i baroku schody - z powodu swojego położenia przeważnie w samym centrum budynku - miały charakter reprezentacyjny. Schody spiralne we francuskim zamku Rochefoucauld zaprojektował sam Leonardo da Vinci. Składają się one z dwóch spiralnych odcinków, poprowadzonych jeden nad drugim. Ciekawostką konstrukcyjną jest to, że dwóch przechodniów może się widzieć, ale nie może się spotkać na tych słynnych schodach.
Także w dzisiejszych czasach schody fascynują nas swoją wyjątkowością i nierzadko są wykorzystywane w budownictwie jako ważny element projektu architektonicznego. Szczególnie można to zauważyć w przypadku nowoczesnych, minimalistycznych schodów wykonanych z betonu. Aby sprostać wymaganiom funkcjonalnym i technicznym, projekty takich schodów wymagają dużego know-how w zakresie planowania i realizacji.
W przypadku betonu wykorzystywanego na klatce schodowej często stosuje się elementy prefabrykowane. Trzeba zachować szczególną ostrożność, aby osiągnąć i utrzymać wysoką jakość powierzchni takiej konstrukcji. Podczas montażu schodów należy szczególną uwagę zwrócić na możliwość powstania uszkodzeń elementów.
Dla dobrej akustyki
Schody z betonu architektonicznego odnajdziemy w wielu budynkach z dwóch względów - pierwszym są możliwości projektowe materiału, a drugim - duża wytrzymałość klatek schodowych w budynkach wielorodzinnych i komercyjnych. W tym przypadku należy pamiętać o bardzo ważnym aspekcie, jakim jest izolacja akustyczna klatek schodowych. Odgłosy docierające do mieszkań z klatek schodowych to ogromny problem, którego nie należy bagatelizować. Problem ten dotyczy nie tylko inwestorów i projektantów , ale przede wszystkim samych mieszkańców budynków, którzy muszą się zmagać z hałasem niekorzystnie wpływającym na komfort ich mieszkania.
Chcąc zapewnić optymalne wytłumienie dźwięków uderzeniowych, należy uwzględnić wszystkie połączenia na klatce schodowej. Najłatwiej i najbezpieczniej można tego dokonać, stosując kompleksowe rozwiązania systemowe. Firma Schöck, wiodący producent rozwiązań do izolacji termicznej i akustycznej, stworzyła system Tronsole, którego idealnie dopasowane warianty gwarantują ponadbranżową i efektywną izolację akustyczną.
Schody wykonane z betonu architektonicznego muszą posiadać ukrytą izolację, która nie zaburzy aspektów wizualnych projektu. Elementem służącym do akustycznego oddzielania spocznika (monolitycznego lub prefabrykowanego) od ścian klatki schodowej jest Schöck Tronsole typu Z, który sprawia, że nie trzeba wykonywać podłogi pływającej na spoczniku pośrednim. Dzięki jego zastosowaniu proces budowy zostaje zoptymalizowany, a spocznik pośredni może być wykonany w technologii płyty filigran. Schöck Tronsole typu Z może być stosowany zarówno przy spocznikach monolitycznych jak również w całości prefabrykowanych. Przy spocznikach monolitycznych element ścienny Tronsole stosuje się jako szalunek tracony. Przy spocznikach w pełni prefabrykowanych konsola spocznika jest wykonywana o takich wymiarach, aby po związaniu betonu mogła być umieszczona w elemencie ściennym Tronsole. Natomiast element Schöck Tronsole typu F umożliwia wykonanie połączenia stropu i biegu.
Elementem współczesnej architektury, podobnie jak setki lat temu, są coraz ciekawsze projekty schodów. Ich odpowiednia realizacja opiera się na wykorzystaniu rozwiązań wysokiej jakości oraz zagwarantowaniu wytrzymałości oraz izolacji akustycznej. W zależności od istniejących wymogów konstrukcyjnych, dzięki zastosowaniu odpowiednich elementów Schöck Tronsole, możliwe jest stworzenie właściwej izolacji akustycznej. Montaż łączników Tronsole pozwala na wykonanie konstrukcji bez mostków akustycznych na wszystkich etapach, od stanu surowego do wykończenia budynku.
Źródło i zdjęcia: Schöck