Harsco na budowie metra

Fot. Harsco Infrastructure

Pierwszą uchwałę o jego budowie podjęto już w 1925 roku. Po przerwie spowodowanej II wojną światową powrócono do budowy głębokiego metra na początku lat 50, jednak ze względu na problemy z budową tuneli po praskiej stronie, w rejonie Dworca Wileńskiego inwestycja została definitywnie przerwana w 1957 r. Kolejne podejście, tym razem zakończone sukcesem, miało miejsce w 1982 roku. Wtedy to Rada Ministrów podjęła odpowiednią uchwałę i zadecydowała o budowie metra w Warszawie. Tym razem trasa metra miała połączyć południowe i północne dzielnice lewobrzeżnej Warszawy z centrum miasta. Po 25 latach budowy, 25 października 2008, oddając do użytku trzy ostatnie stacje zakończono budowę metra. Wybudowany odcinek nazywany jest pierwszą linią metra, z której korzysta dziennie ok. 500 tysięcy pasażerów.

II linia metra
W 2006 Prezydent Warszawy ogłosił nowe plany poprowadzenia II linii metra. Trasa o długości 31 km ma się składać z 28 stacji, przebiegać ze wschodu na zachód. Realizacja inwestycji została podzielona na 4 etapy: zachodni, centralny, północny, południowy. W sierpniu 2010 r. rozstrzygnięto przetarg na budowę centralnego odcinka II linii metra od stacji Rondo Daszyńskiego do stacji Dworzec Wileński. Inwestycję w systemie zaprojektuj i wybuduj realizuje firma AGP Metro Polska s.c. Jest to spółka celowa powołana do wykonania tego zadania, założona przez firmy: włoską – Astaldi S.p.A. – jako lider konsorcjum, turecką – Gülermak A?ir Sanayi ?nşaat ve Taahhüt A.Ş, polską – PBDiM – Przedsiębiorstwo Budowy Dróg i Mostów Sp. z o.o. z Mińska Mazowieckiego.

Na realizowanym odcinku, o długości 6,1 km, tunele drążone są przy użyciu maszyn TBM, niemieckiej firmy Herrenknecht AG. W tej części inwestycji planowane jest wykonanie 7 stacji.

Stacje zlokalizowane są w ścisłej zabudowie miejskiej, prace realizowane są w rejonie skrzyżowań i głównych szlaków komunikacyjnych. Z tego też powodu korpusy stacji wykonywane są z reguły metodą podstropową. Wykonanie robót żelbetowych przy stacjach Rondo Daszyńskiego (stacja C-09), Rondo ONZ (stacja C-10), Nowy Świat (C-12) oraz wentylatorniach szlakowych konsorcjum powierzyło firmie Modzelewski&Rodek. Harsco Infrastructure zostało wybrane na dostawcę deskowań, rusztowań i konstrukcji dostępowych. Już od wielu lat, jako sprawdzony partner, Harsco pomaga firmie Modzelewski&Rodek w realizacji dużych inwestycji projektując bezpieczne i wydajne rozwiązania szalunkowe. Wspólna praca przy budowie metra jest kolejnym projektem, wcześniej Harsco dostarczało firmie Modzelewski&Rodek deskowania i rozwiązania dostępowe między innymi do budowy Galerii Słonecznej w Radomiu, biurowca Feniks w Warszawie, osiedla przy ul. Obrzeżnej w Warszawie, zespołu mieszkaniowego w Gdańsku. Obecnie firma rozpoczyna dostawy na kolejny duży projekt, jakim jest budowa centralnej części dworca Łódź Fabryczna.

Wkład Harsco w budowę metra
Budowę II linii metra obsługiwała filia Warszawa przy współpracy z projektantami centralnego działu technicznego. Harsco opracowało strategię szalowania dla kluczowych konstrukcji oraz przygotowało precyzyjne plany montażu deskowań poszczególnych elementów. W oparciu o standardowy, dostępny w dzierżawie sprzęt, zaproponowano szyte na miarę rozwiązania szalunkowe, które przyczyniły się do znacznego przyspieszenia prac oraz poprawiły bezpieczeństwo pracowników na budowie. W tym miejscu należy wspomnieć o stacji C-12, gdzie sprzęt Harsco posłużył do wykonania tymczasowej, podwieszonej platformy roboczej. Do stworzenia platformy użyto belek systemu Infra-Kit oraz dźwigarów H-20. Platforma umożliwiła równoczesne prowadzenie robót przy płycie fundamentowej oraz wykonywanie ścian tubusów doświetlających i stropu nad poziomem -3. Dzięki podwieszonej platformie elementy te zostały bezpiecznie wykonane ze znacznym wyprzedzeniem w stosunku do harmonogramu.


Fot. Harsco Infrastructure

Kolejnym nietypowym elementem konstrukcyjnym, na który Harsco opracowało specjalną strategię szalowania, były tzw. „false tunel”. Są to elementy „uszczelniające” połączenia korpusu stacji z tunelem. Te tymczasowe konstrukcje o długości ok. 15 m, wysokości 7,0 m i szerokości 8,0 m są wykonywane z chudego betonu i rozbierane po przejściu tarczy drążącej. Do ich wykonania dostarczono kozły oporowe
SB-500 wraz z podstawami SB-200, oraz z płytami Manto, które posłużyły do wykonania deskowania jednostronnego o wysokości 7,20 m. Jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że „false tunels” musiały być wykonywane w większości pod istniejącymi stropami z elementów ważących po kilkaset kilogramów to zrozumiemy, jak trudnemu zadaniu, wymagającemu znacznej wiedzy i doświadczenia podołali wykonawca i technolodzy Harsco.

Na peronach stacji na drugiej linii metra zaprojektowane są słupy okrągłe z eliptycznym kielichem o średnicy trzonu 1,2 m i średnicy kielicha 1,8 m i 3,0 m. Elementy te mają być wykonane z betonu architektonicznego w jakości jak dla klasy SB-3. Do ich wykonania Harsco zaprojektowało specjalną formę stalową, która została dodatkowo wyposażona w zawór umożliwiający podawanie betonu samozagęszczajego „od dołu”.

Najwięcej robót żelbetowych z użyciem deskowań systemowych wykonano na stacji C-10, przy której zlokalizowano podziemne pasaże handlowe. Obiekty te wykonywane były technologią tradycyjną, w wykopie otwartym zabezpieczonym stalowymi ściankami szczelnymi. Do ich realizacji dostarczono 60 kompletów kozłów (SB 325, SB 500) wraz z deskowaniem Manto. Ponieważ wykonanie całości pasaży wymagało przełożenia ruchu kołowego i tramwajowego na jednej z głównych arterii komunikacyjnych (Aleja Jana Pawła II), dostawy deskowań musiały być dokładnie opracowane, a plan ściśle wykonany. Bezpośrednio po dostawie deskowań do wykonania ścian, z tygodniowym przesunięciem Harsco dostarczyło wieże ID-15 i dźwigary do wykonania stropów przejazdowych o grubości 0,7–0,9 m.


Fot. Harsco Infrastructure

Szczególne mocno, zarówno pod względem obsługi projektowej, jak i dostaw sprzętu, Harsco zostało zaangażowane do wykonywania stropów nad otworami technologicznymi przy stacji C-09. Należało tam zaprojektować i dostarczyć deskowania do wykonania stropów nad największymi otworami, przez które opuszczano do szybów startowych tarcze TBM. Łączna powierzchnia deskowanych stropów w tym obszarze wyniosła 930 m², strop przykrywający stację miał grubość do 1,20 m. Wysokość podparcia wynosiła od 6,2 m (obszary nad pośrednimi stropami rozpierającymi) do 13,0 m nad miejscami, gdzie zaprojektowano schody ruchome. Harsco dostarczyło wykonawcy ponad 165 ton sprzętu, w tym deskowanie dźwigarowe i podparcie złożone z podpór HDS, dźwigarów HEB i wież ID-15. Ponieważ pośredni strop rozpierający został zaprojektowany na przenoszenie obciążeń o wartości do 5 kN/m², a obciążenia od stropu powyżej wynosiły ok. 45 kN/m² zaprojektowano, wykorzystując elementy systemowe, dodatkowe podparcie tymczasowe stropu rozpierającego. Oprócz bezpiecznego przeniesienia obciążeń podparcie to musiało być tak zaprojektowane, aby możliwe było dostarczanie materiałów do prac w tunelu i przy konserwacji tarczy TBM, co wymagało przejazdu o szerokości min 2,70 m. W ciągu bardzo krótkiego okresu, w kwietniu 2013, Harsco dostarczyło kolejne 150 ton sprzętu na budowę stacji C-09. Głównie były to podpory HDS i belki HEB. Duża nośność elementów systemu Infra-Kit oraz doświadczenie technologów Harsco były gwarancją dla wykonawcy, że zaprojektowane podparcie przeniesie dodatkowe obciążenia. Obecnie, na budowie stacji drugiej linii metra, trwają prace wykończeniowe, w które Harsco również jest zaangażowane dostarczając rusztowania do robót murarskich i tynkarskich oraz rozwiązania dostępowe.

Technolodzy Harsco, dzięki dużej wiedzy i doświadczeniu nabytemu przy prowadzeniu wielu skomplikowanych projektów na całym świecie, potrafili opracować w oparciu o typowy, katalogowy sprzęt indywidualne i bezpieczne w montażu rozwiązania, dostosowane do oczekiwań klienta. Firma Harsco Infrastructure kolejny raz pokazała w praktyce, że dysponuje systemami deskowań do różnych zastosowań, które umożliwiają wydajną pracę na budowie, oraz że potrafi zaspokoić potrzeby deskowaniowe najbardziej wymagających klientów.