Beton wałowany (ang. RCC, roller-compacted concrete) to dobre i nowoczesne rozwiązanie na drogi samorządowe – ta amerykańska technologia jest z powodzeniem stosowana od lat siedemdziesiątych ubiegłego stulecia wszędzie tam, gdzie liczy się wytrzymałość konstrukcji i szybki czas budowy.
Nawierzchnię wykonywano ręcznie za pomocą specjalnej listwy do profilowania
Fot. Harat
Do głównych przewag betonu wałowanego należą:
- Zdolność przenoszenia większego ładunku od razu po ułożeniu nawierzchni, wielokrotnie szybciej niż w przypadku klasycznego betonu lanego (PCC). Tym samym, istnieje możliwość niemal natychmiastowego udostępnienia nawierzchni do ruchu – droga jest przejezdna w 48 godzin po położeniu nawierzchni betonowej;
- Cały proces konstrukcyjny (wraz z usunięciem starej nawierzchni asfaltowej) trwa do 7 dni;
- Bardzo łatwe wbudowywanie materiału, przy użyciu rozściełacza asfaltowego, z szybkością od 60 do 120 metrów drogi na godzinę;
- Technologia wykorzystywana na szeroką skalę w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie, głównie na nawierzchniach dróg lokalnych;
- Beton RCC łączy w sobie większość zalet jakościowych konwencjonalnego betonu PCC.
Dziennie wykonywano 70 do 100 m drogiFot. Harat
W listopadzie 2010 roku firma Harat z Miastka wykonała pierwszą w Polsce nawierzchnię drogi w technologii betonu wałowanego. Remont nawierzchni jezdni ul. Fabrycznej w Miastku w technologii betonu wałowanego zwrócił uwagę polskich specjalistów od budowy dróg. Wykonano nową nawierzchnię na długości 325 m. Łączny koszt remontu wyniósł 70 tys. zł brutto. Beton wałowany charakteryzuje się niższym zużyciem cementu, a wykonawstwo nawierzchni w tej technologii jest mniej pracochłonne w porównaniu do nawierzchni z betonu lanego. Dzięki temu firma jako pierwsza w Polsce oferuje budowę lokalnych dróg betonowych w konkurencyjnych cenach w stosunku do cen nawierzchni asfaltowych i z kostki betonowej. Trwałość nawierzchni betonowych jest znacznie większa. Drogi o nawierzchni betonowej wytrzymują bez większych remontów nierzadko ponad 30 lat, czego przykładem mogą być drogi betonowe wykonywane w takich krajach jak Niemcy, Belgia czy Czechy.
Nawierzchnię jezdni zagęszcza się za pomocą walca wibracyjnego, brzegi za pomocą zagęszczarki
Fot. Harat
Charakterystyka nawierzchni z betonu wałowanego:
- Zero opadu stożka;
- Konsystencja wilgotnego żwiru;
- Układana za pomocą rozściełacza asfaltowego;
- Zagęszczana wibrowalcem drogowym;
- Bez użycia form;
- Bez użycia stali zbrojeniowej;
- Normalna hydratacja cementu;
- Niski wskaźnik W/C = ograniczenie pęknięć skurczowych.
Jeżeli natężenie ruchu nie jest zbyt duże np. na osiedlowych uliczkach i parkingach, wystarczy nawierzchnia o małej wytrzymałości (10–15 cm grubości). Po takiej nawierzchni mogą jeździć samochody osobowe. Lekkie i średnie ciężarówki wymagają już grubszej warstwy betonu wałowego (15–23 cm). To są nawierzchnie średniej wytrzymałości przeznaczone na drogi szybkiego ruchu. Lekkie drogi przemysłowe i parkingi oraz drogi lokalne poza miastami. Natomiast na głównych drogach zbiorczych i autostradach, drogach przemysłowych, przeznaczonych do ruchu ciężkich pojazdów (autobusów, ciężarówek) powinno się stosować nawierzchnie o grubości 20–33 cm, aby sprostały wymaganiom bardzo dużej wytrzymałości.
Bezpośrednio po zagęszczeniu nawierzchnię drogi można udostępnić dla ruchu pieszego
Fot. Harat
Przygotowanie mieszanki betonowej RCC to inny proces niż przygotowanie standardowego betonu: mieszanka nie jest napowietrzana, zawartość wody jest niższa, a udział drobnych frakcji kruszyw – wyższy. Mieszanka RCC jest przygotowywana w oparciu o technologię bliższą produkcji asfaltu: rezultatem jest suchy beton z zerowym opadem stożka, a mieszanka charakteryzuje się niskim współczynnikiem w/c. Wysoką wytrzymałość betonu RCC na ściskanie uzyskuje się poprzez: określony udział spoiwa w masie, produkcję mieszanki z optymalną wilgotnością, odpowiednią krzywą kruszyw, zagęszczenie i pielęgnację.
Opracowano na podstawie materiałów Cemex
Budownictwo Monolityczne, nr 2-3 2013
