Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 13 listopada 2012 r. ma swoje konsekwencje. Dotyczył on ustalenia prawa do emerytury i jej zawieszenia prawa z powodu kontynuowania zatrudnienia.
Chodzi o emerytów, którym ZUS zawiesił wypłatę emerytury z tego powodu w okresie od 1 października 2011 r. do 21 listopada 2012 r.Obecnie do Sejmu został skierowany projekt ustawy o ustaleniu i wypłacie emerytur, do których prawo uległo zawieszeniu w okresie od 1 października 2011 r. do 21 listopada 2012 r.
Na podstawie projektu ustawy wypłata zawieszonej w tym okresie emerytury będzie przysługiwała osobom, które spełniły łącznie dwa warunki. Pierwszy z nich to nabycie prawa do emerytury przed 1 stycznia 2011 r. Natomiast drugi warunek będzie spełniony, jeżeli prawo do emerytury zostało zawieszone na podstawie art. 28 z 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw w związku z art. 103a ustawy emerytalnej, z powodu kontynuowania przez emeryta po 30 września 2011 r. zatrudnienia bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury.
Kwotę zawieszonej emerytury ZUS obliczy poprzez zsumowanie emerytury w takiej wysokości, w jakiej przysługiwałaby w okresie zawieszenia, z uwzględnieniem jej waloryzacji. Wypłata natomiast nastąpi wraz z ustawowymi odsetkami. W przypadku osób, które prawo do emerytury uzyskały na nowych zasadach, ZUS obliczy ją na nowo.
Zgodnie z projektem ustawa ma wejść w życie w ciągu 14 dni od jej uchwalenia. Jednak ZUS z urzędu nie naliczy i nie wypłaci zawieszonej emerytury. Zrobi to tylko na wniosek emeryta złożony w ZUS w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Na wydanie decyzji w sprawie ustalenia i wypłaty zawieszonej emerytury ZUS będzie miał 60 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji.
Jeżeli emeryt przed wejściem w życie ustawy złożył odwołanie do sądu, ZUS zawiesi postępowanie w sprawie wypłaty kwoty zawieszonej emerytury. Postępowanie podejmie jednak również na wniosek emeryta po wydaniu prawomocnego orzeczenia w sprawie.
Regulacja zawarta w art. 103a ustawy o emeryturach weszła w życie 1 stycznia 2011 r. i znalazła zastosowanie nie tylko do osób, które nabyły prawo do emerytury po tej dacie, ale również do emerytów, którzy nabyli prawo do emerytury przed tym dniem. Takie rozwiązanie wprowadził art. 28 ustawy z 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych, zgodnie z którym, począwszy od 1 października 2011 r., prawo do emerytury przyznanej przed 1 stycznia 2011 r. ulegało zawieszeniu.
Procedurę zwrotu zawieszonej emerytury określa projekt ustawy skierowanej do Sejmu. Założenia te mogą się więc zmienić. Warto jednak śledzić prace nad tym projektem. W uzasadnieniu do projektu podano, że szacunkowa kwota zawieszonych emerytur i odsetek wyniesie 989 mln zł.
Edyta Pisarczyk |