Pracodawca, stosownie do możliwości i warunków, zaspokaja bytowe, socjalne i kulturalne potrzeby pracowników. Na ten cel przeznaczane są środki z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.
Działalność socjalna to usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, aktywności kulturalno-oświatowej i sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych oraz sprawowanej przez dziennego opiekuna lub nianię, w przedszkolach i innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej – rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.
Zapomogi przyznawane w ramach świadczeń socjalnych to bezzwrotna pomoc finansowa udzielana pracownikom dotkniętym wypadkiem losowym. Zapomoga nie jest więc wynagrodzeniem za pracę, lecz jest przyznawana niezależnie od rodzaju świadczonej pracy czy jej jakości. Ma charakter doraźnej i bezzwrotnej pomocy przyznawanej w wypadkach losowych, niezależnych od danej osoby, powodujących zdecydowane pogorszenie jej sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej.
Zapomoga przyznawana jest np. z powodu przewlekłej choroby, zdarzeń takich jak pożar, kradzież, powódź czy w związku z wypadkiem losowym. Zapomogi wypłacane ze środków funduszu nie są brane pod uwagę przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne ani na ubezpieczenie zdrowotne. Zapomogi korzystają też z preferencji podatkowych.
Inna z form wspierania pracowników w ramach funduszu świadczeń socjalnych to pomoc mieszkaniowa. Warunki udzielania pomocy na cele mieszkaniowe określają strony umowy cywilnoprawnej czyli pracodawca i pożyczkobiorca. Natomiast szczegóły i tryb udzielania pomocy z ZFŚS w konkretnym zakładzie pracy określa regulamin ZFŚS.
Regulamin ZFŚS powinien określać, na jakich zasadach i w jakim trybie osoba uprawniona może się ubiegać o wsparcie, zasady oraz tryb rozpatrywania wniosków, a także warunki przyznawania pomocy. Regulamin powinien w szczególności określać zdarzenia uprawniające do pomocy bezzwrotnej, częstotliwość udzielania takiej pomocy, minimalną i maksymalną wysokość zapomóg i pożyczek, zasady ich spłaty, wysokość oprocentowania, zasady poręczania pożyczek, zasady umarzania pożyczek w całości lub w części, tryb spłaty zadłużenia w przypadku rozwiązania z pracownikiem umowy o pracę, okoliczności powodujące natychmiastową wymagalność spłaty pożyczki, czy też możliwości udzielania pożyczek uzupełniających.
Pożyczki mieszkaniowe mogą być oprocentowane albo nieoprocentowane. Zabezpieczenie spłaty pożyczki z ZFŚS może stanowić poręczenie lub weksel. W przypadku poręczenia – przeważnie przez pracowników tego samego zakładu – poręczyciele przejmują na siebie solidarnie obowiązek spłaty, jeśli nie wywiąże się z niego pożyczkobiorca.
 |
Edyta Pisarczyk-Kulon |
