Poważna choroba, zaciągnięcie zobowiązań przekraczających możliwości płatnicze konsumenta, zmiana sytuacji życiowej to przykładowe okoliczności, które mogą być podstawą do wystąpienia o ogłoszenie tzw. upadłości konsumenckiej.
Przesłanką upadłości jest niewypłacalność jako stan, w którym dłużnik nie jest w stanie wykonywać swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych.
Upadłość konsumencka ma na celu oddłużenie niewypłacalnego konsumenta poprzez umorzenie całości lub części długów konsumenta, których konsument nie jest ani nie będzie w stanie zapłacić, oraz odzyskanie należności od niewypłacalnego konsumenta przez jego wierzycieli.
Ogłoszenie upadłości i przeprowadzenie postępowania jest możliwe tylko i wyłącznie na wniosek konsumenta. Wniosek może złożyć tylko osoba fizyczna, która nie prowadzi działalności gospodarczej lub przestała być wspólnikiem osobowej spółki handlowej, jeżeli od dnia wykreślenia z właściwego rejestru upłynął rok.
Jedną z przesłanek ogłoszenia upadłości jest ocena uczciwości płatniczej konsumenta i tego, czy może on skorzystać z upadłości konsumenckiej. Nie jest ona jedyna. Sąd będzie zatem badał, na podstawie oświadczeń konsumenta i dokumentów, czy nie zachodzi choćby jedna z przesłanek. Spełnienie którejkolwiek z nich spowoduje oddalenie wniosku o ogłoszenie upadłości. Przykładem takiej okoliczności jest np. fakt, że w okresie dziesięciu lat przed dniem złożenia wniosku względem konsumenta toczyło się już konsumenckie postępowanie upadłościowe, które zakończyło się całościowym lub częściowym oddłużeniem.
We wniosku należy wskazać okoliczności, które uzasadniają wniosek, i je uprawdopodobnić. Oznacza to powołanie przez konsumenta wszystkich okoliczności przemawiających za pozytywnym rozpoznaniem wniosku. Konsument powinien również wskazać, że nie zachodzą negatywne przesłanki do ogłoszenia upadłości albo, pomimo ich zajścia, że względy słuszności bądź zasady humanitaryzmu przemawiają za ogłoszeniem upadłości.
Sąd w postępowaniu ustala, jaka część dochodów konsumenta przeznaczana będzie na zaspokojenie tych wierzytelności i w jakim okresie konsument będzie miał wykonywać obowiązki związane z planem spłaty. Ustalając plan spłaty wierzycieli, sąd bierze pod uwagę możliwości zarobkowe upadłego, konieczność utrzymania upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu, w tym ich potrzeby mieszkaniowe, wysokość niezaspokojonych wierzytelności i realność ich zaspokojenia w przyszłości.
Jeżeli sąd ogłosi upadłość, to cały majątek konsumenta stanie się masą upadłości, zarządzaną przez wyznaczonego przez sąd syndyka. Oznacza to, że konsument nie może swobodnie rozporządzać swoim majątkiem. Ponadto, wraz z ogłoszeniem upadłości wymagalne stają się wszystkie zobowiązania konsumenta, również te, które wymagalne byłyby w późniejszym terminie.
Edyta Pisarczyk-Kulon |