Idąc do lekarza, należy zabrać ze sobą dowód ubezpieczenia zdrowotnego. Zasadą jest bowiem korzystanie z bezpłatnych świadczeń przez osoby, które opłacają składkę zdrowotną.
Dokumentem takim powinna być elektroniczna karta ubezpieczenia zdrowotnego – określa to ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Jednak dotychczas nie ma takiego jednolitego dokumentu dla wszystkich ubezpieczonych. Z tego powodu pacjenci muszą w inny sposób udokumentować prawo do bezpłatnej opieki lekarskiej. Do ubiegłego roku ZUS wydawał tzw. książeczki zdrowia. W nich pracodawca, a osobom prowadzącym pozarolniczą działalność – ZUS potwierdzał pieczątką ubezpieczenie zdrowotne. Obecnie ZUS nie wydaje już książeczek, zatem prawo do ubezpieczenia zdrowotnego należy potwierdzać w inny sposób. Może nim być dokument ZUS RMUA, zaświadczenie od pracodawcy czy – w przypadku osób bezrobotnych – z urzędu pracy. Dokumenty te mają określony termin ważności, zatem przed wizytą u lekarza trzeba upewnić się, że są one aktualne. Ubezpieczenie zdrowotne jest ważne w okresie jego trwania i przez 30 dni od jego ustania.
NFZ na swojej stronie internetowej zamieścił informację, że pacjent w przypadku braku dokumentu potwierdzającego prawo do świadczeń zdrowotnych może złożyć na piśmie oświadczenie. Powinno ono zawierać imię i nazwisko, datę urodzenia, PESEL, nazwę instytucji, która zgłosiła pacjenta do ubezpieczenia oraz nazwę oddziału NFZ, do którego pacjent został zgłoszony. Złożenie oświadczenia nie zdejmuje jednak z pacjenta obowiązku późniejszego przedstawienia dokumentu potwierdzającego prawo do świadczeń opieki zdrowotnej w związku z leczeniem szpitalnym.
Listę osób, które mają prawo do bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej, określa ustawa. Są to osoby podlegające obowiązkowo i dobrowolnie ubezpieczeniu zdrowotnemu, a także te, których dochody nie przekraczają kryterium socjalnego określonego w ustawie o pomocy społecznej. Z bezpłatnej opieki lekarskiej mogą również korzystać ci, którzy nie mają ubezpieczenia zdrowotnego, a nie ukończyły 18 lat, oraz kobiety w ciąży i połogu.
Prawo do bezpłatnej opieki zdrowotnej nie oznacza, że wszystkie świadczenia pacjent uzyska nieodpłatnie. Duże zmiany zaczęły obowiązywać od 1 stycznia 2012. Jednak zmianie nie uległa jedna z przesłanek. Pacjent, niezależnie od podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, może zostać obciążony kosztami leczenia, jeżeli jedyną i bezpośrednią przyczyną ich udzielenia było zdarzenie spowodowane stanem nietrzeźwości.
Edyta Pisarczyk
Autorka jest aplikantką radcowską
Idziemy nr 4 (333), 22 stycznia 2012 r.
