1 września 2013 roku została zmieniona ustawa o systemie oświaty. Wprowadziła nowe zasady dokonywania opłat za przedszkola publiczne, które mają obowiązek zapewnić bezpłatne nauczanie, wychowanie i opiekę w czasie nie krótszym niż pięć godzin dziennie.
Natomiast opłata za każdą następna godzinę nie może przekroczyć 1 zł.W związku z różnymi interpretacjami tzw. ustawy przedszkolnej dotyczącymi finansowania przez rodziców zajęć dodatkowych głos w tej sprawie zabrało Ministerstwo Edukacji Narodowej. W komunikacie z 30 września 2013 roku podano, że – zgodnie z art. 14 ust. 8 ustawy o systemie oświaty – publiczne przedszkole nie może pobierać od rodziców opłat innych niż ustalone przez radę gminy zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o systemie oświaty (nie więcej niż 1 zł za godz.). Komunikat jest jeszcze bardziej kategoryczny. Stwierdza bowiem, że jeżeli świadczeniu rodziców usiłuje się nadać inną formę niż opłata, wykorzystując do tego m.in. cywilno-prawną formę darowizny, której wniesienie jest warunkiem zorganizowania zajęć dla określonej grupy dzieci, to nie jest to nic innego jak pobranie opłaty pod pozorem innej czynności prawnej. W takich przypadkach jest to nakłanianie do łamania prawa.
Zgodnie z przepisami wprowadzonymi we wrześniu 2013 roku, rada gminy określa wysokość opłat za korzystanie z wychowania przedszkolnego w prowadzonym przez gminę publicznym przedszkolu lub innej formie wychowania przedszkolnego w czasie przekraczającym czas bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki ustalony dla przedszkoli publicznych. Ponadto rada gminy może określić warunki częściowego lub całkowitego zwolnienia z opłat za korzystanie z tych zajęć. Wysokość tych opłata za każdą godzinę ponad limit bezpłatnych godzin nie może przekroczyć 1 zł.
Zatem to na gminach ciąży obowiązek zapewnienia środków na edukację przedszkolną. W tym celu uzyskują one dotację celową ze środków publicznych. Kwota dotacji jest ustalana na postawie liczby dzieci w gminie i ma być zwiększana w kolejnych latach. Wprowadzona zmiana w finansowaniu przedszkoli ma charakter systemowy, a jej głównym celem jest zapewnienie powszechnego dostępu do przedszkoli dla wszystkich dzieci. Z drugiej strony ma ona odciążyć rodziców od kosztów ponoszonych za edukację przedszkolną dzieci. Środki na edukację przedszkolną mają pochodzić bowiem ze środków publicznych. Systemowe rozwiązania dotyczące odpłatności za przedszkola obejmują również niepubliczne placówki. Mogą one także starać się o dotacje ze środków publicznych.
Oczywiście rodzice, którzy chcą i mogą wspomagać przedszkola czy szkoły, do których uczęszczają ich dzieci, mogą to zrobić. Jednak przerzucanie kosztów edukacji na rodziny jest zgodnie z oświadczeniem wydanym przez Ministerstwo Edukacji próbą obejścia prawa.
 | Edyta Pisarczyk |
