W każdym wieku

Przebieg kliniczny bywa różny, dlatego wyodrębnić można astmę lekką, umiarkowaną i ciężką. Czasem postępujące zmiany destrukcyjno- strukturalne mogą doprowadzić do przewlekłej niewydolności oddechowej i ciężkiego inwalidztwa, dlatego choroba ta stanowi naprawdę duży problem medyczny i społeczny. Na astmę oskrzelową można zachorować w każdym wieku, choć zdecydowanie najczęściej jej początek obserwowany jest u dzieci między 3. a 5. rokiem życia, czasem pojawia się po raz pierwszy u osób dorosłych, ale zdarza się również u niemowląt. Duża część astmy ma podłoże genetyczne i rozwija się u osób alergicznych, tzn. objawy chorobowe związane są z działaniem szkodliwych alergenów, a przede wszystkim z obecnością roztoczy kurzu domowego, sierści zwierząt, grzybów pleśniowych i pyłków roślinnych.

Astma oskrzelowa jest przewlekłą chorobą zapalną związaną ze skurczem oskrzeli, obrzękiem błony śluzowej i zwiększonym wydzielaniem śluzu. Ponadto charakteryzuje się nadwrażliwością dróg oddechowych na różne bodźce swoiste (rozmaite alergeny) i nieswoiste (infekcje, wysiłek, zapachy, emocje).

Głównymi objawami astmy są: napadowa duszność, suchy, męczący kaszel, uczucie ucisku w klatce piersiowej, odpluwanie lepkiej wydzieliny, niekiedy słyszalne są charakterystyczne świsty i furczenia. Dolegliwościom tym towarzyszy duży niepokój. Wiadomo, że astma ma przebieg przewlekły, ale ostre, niebezpieczne objawy występują okresowo. Czasami pojawiają się jakby bez uchwytnej przyczyny, częściej związane są z konkretnymi czynnikami zewnętrznymi. Typowe napady astmy wywoływane są przez: zwykłe infekcje dróg oddechowych, szkodliwe alergeny, nadmierny wysiłek, rozmaite emocje i stresy, dym papierosowy, intensywne zapachy, zanieczyszczenia powietrza, nagłe zmiany temperatury otoczenia.

Rozpoznanie astmy oskrzelowej można podejrzewać, biorąc pod uwagę typowe dolegliwości kliniczne. Lekarz rodzinny powinien skierować chorego do odpowiedniego specjalisty, który wykona RTG klatki piersiowej, testy alergologiczne oraz badania czynnościowe układu oddechowego – spirometrię i ew. pletyzmografi ę (badania spoczynkowe, próby rozkurczowe lub prowokacyjne).

Dopiero po wnikliwej analizie wyników badań specjalista zaleci właściwe leki przeciwastmatyczne, często również preparaty przeciwalergiczne. Czasami konieczna będzie zmiana diety i otaczającego środowiska. Pomocna może być również dodatkowa rehabilitacja oddechowa oraz zmiana klimatu, czyli dłuższy wyjazd nad morze lub w góry.

Ewa Najberg Idziemy nr 47 (376), 18 listopada 2012 r.