Wielu rodziców uważa, że szczepienia niepotrzebnie narażają dziecko na niebezpieczeństwo powikłań.
Przypominam więc, że szczepienie jest aktywnym działaniem ochronnym, którego celem jest zapobiec wystąpieniu danej choroby i ciężkich powikłań związanych z jej przebyciem (np. zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu, sepsa, uszkodzenie płuc).
Szczepienia ingerują w układ odpornościowy dziecka, stymulując go pozytywnie w określonym kierunku przez podniesienie poziomu przeciwciał wobec konkretnych chorób. Po szczepieniach mogą jednak zdarzyć się odczyny związane z substancjami zawartymi w szczepionce, jej złym przechowywaniem, indywidualną alergią dziecka na składniki zawarte i przedawkowaniem. Powikłania związane są także z nieuwzględnieniem przeciwwskazań i niewłaściwą techniką podania. Z tego powodu każde dziecko jest badane przez lekarza bezpośrednio przed szczepieniem, które wykonuje profesjonalnie przeszkolona pielęgniarka, korzystając z preparatów odpowiednio przechowywanych.
Z powikłań najczęściej występuje gorączka – w ciągu 12-48 godzin od podania szczepionki – jako prosta reakcja na antygeny prowokujące ochronną zwyżkę temperatury (reakcja pirogenna). Jest to epizod jednorazowy, w ciągu 48 godzin, bez innych objawów sugerujących infekcję, która może wystąpić niezależnie od odczynu poszczepiennego. Jeżeli gorączka jest bardzo wysoka, powyżej 40 st., lub przedłuża się, należy skontaktować dziecko z lekarzem. Innym powikłaniem są drgawki. Wiążą się one z utratą przytomności i mogą być wynikiem gorączki (drgawki gorączkowe) u dzieci predysponowanych rodzinnie, najczęściej poniżej drugiego roku życia. Jest to cecha biologiczna dziecka, które może zareagować drgawkami na każdą inną zwyżkę temperatury, przy infekcji czy ząbkowaniu. Drgawki niegorączkowe, występujące zwłaszcza po kilku dniach, zawsze wymagają szukania innej przyczyny niż szczepienie: guz mózgu, padaczka, zaburzenia metaboliczne, powikłania wcześniactwa itp. Drgawki gorączkowe znacznie rzadziej występują po szczepionkach bezkomórkowych.
Reakcja hipotoniczno-hiporeaktywna polega na zblednięciu dziecka, zwiotczeniu mięśni i mniejszej reakcji na bodźce zewnętrzne. Występuje na ogół po dobie od szczepienia przeciw krztuścowi szczepionką pełnokomórkową. Każde powikłanie poszczepienne jest zgłaszane do Państwowej Inspekcji Sanitarnej, monitorowane, badane i oceniane.
Każde medyczne działanie obciążone jest działaniami niepożądanymi. Po obowiązkowym leczeniu anginy antybiotykiem też może wystąpić wysypka, bóle brzucha, biegunka, wstrząs. Te przejściowe objawy wymagają czujności, czasem leczenia, ale nie zniechęcają do leczenia antybiotykiem anginy, ponieważ to ono pozwala uniknąć trwałych i groźnych powikłań anginy – np. uszkodzenia zastawek serca, kłębkowych zapaleń nerek czy też ropnia migdałka. Większość powikłań poszczepiennych występuje coraz rzadziej i jest znacznie łagodniejsza niż powikłania chorób, na które dziecko jest narażone, jeżeli szczepienie nie zostanie wykonane.
 |
Grażyna Rybak |
