Nie da się uchronić dziecka przed wszystkimi chorobami. Szczepienia refundowane przez państwo chronią dzieci przed chorobami najcięższymi, śmiertelnymi lub grożącymi ciężkimi powikłaniami.
Na terenie kraju sprawę szczepień reguluje Program Szczepień Ochronnych (PSO), zawierający listę bezpłatnych szczepień obowiązkowych i płatnych zalecanych, dla różnych grup pacjentów. PSO dla dzieci na podstawie badań jest co roku aktualizowany.U dzieci poniżej 2 lat, z racji niskiej odporności, priorytetowym szczepieniem dodatkowym jest zabezpieczenie przed pneumokokami. Chroni to najmłodszych przed najczęstszymi chorobami bakteryjnymi wywołanymi przez paciorkowce, a więc sepsą, ropnym zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych, płuc, oskrzeli i uszu, a także gardła w postaci szkarlatyny i anginy oraz ostrych kłębkowych zapaleń nerek. Ważna jest też ochrona przed ospą wietrzną – obarczoną ciężkimi powikłaniami. Obecnie dla dzieci uczęszczających do żłobka, narażonych środowiskowo, są refundowane dwie dawki szczepionki przeciwko ospie. To zabezpieczenie jest bardzo ważne dla dzieci po chemioterapii, leczeniu sterydami schorzeń przewlekłych (nerek, stawów, astmy oskrzelowej) oraz przy atopowym zapaleniu skóry. U nich ospa przebiega znacznie ciężej i w sposób nieprzewidywalny. Dzieci żłobkowe powinny być zabezpieczone przed biegunką rotawirusową oraz rzadką, ale ciężką infekcją opon mózgu wywołana przez meningokoki.
Grupą wymagającą szczególnej ochrony przy pomocy szczepień jest młodzież. Po 11. roku życia, w okresie zmian hormonalnych, stresów i kontaktów rówieśniczych w internatach, wzrasta częstość zakażeń wywołanych przez meningokoki, dwoinkę zapalenia bakteryjnego opon mózgowych. Czasem w okresie niżu odporności, nadmiernego wysiłku czy miesiączki wystarczy napić się z jednej butelki z kolegą, który, nieświadomy tego, jest nosicielem meningokoka, by zachorować na to schorzenie. Warto dziecko zabezpieczyć pojedynczą dawką szczepionki przed tą poważną chorobą rozpoczynającą się wysoką gorączką z piorunującym przebiegiem powikłań.
Harcerzy szczepimy także dodatkowo przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu. Proszę nie mylić – nie jest to borelioza. Ukąszenia kleszcza mogą sprowokować wirusowe zapalenie ośrodkowego układu nerwowego, w którym powikłania mogą wiązać się z nagłym obrzękiem mózgu, utratą przytomności.
Ochrona przed mniej widocznym zagrożeniem to szczepienie przeciw brodawczakiem szyjki macicy, związanym z rozwojem po wielu latach raka szyjki macicy. Choroba jest przenoszona drogą płciową, dlatego przede wszystkim szczepienie powinny wykonać 18-latki przed ślubem, przed podjęciem współżycia płciowego w małżeństwie. Przed zimą nie zapominajmy o szczepieniu przeciw grypie szczególnie u dzieci z alergią, astmą oskrzelową czy niską odpornością, dla których zachorowanie na grypę poza powikłaniami wiąże się także z pogorszeniem ich choroby przewlekłej. Wskazanie do wykonania szczepienia jest ustalane indywidualnie przez lekarza dla każdego dziecka.
 | Grażyna Rybak |
