Alergia stanowi duży problem medyczny i społeczny. Według światowych badań epidemiologicznych w wielu krajach 30-35 proc. populacji cierpi na różne choroby uczuleniowe. Szczególnie często odczyny alergiczne stwierdzane są u dzieci.
Wzrost zachorowań tłumaczony jest negatywnymi skutkami postępu cywilizacyjnego, szybkim rozwojem przemysłu, zanieczyszczeniem i degradacją środowiska naturalnego, nadmierną chemizacją, zmianami klimatycznymi i spożywaniem zanieczyszczonej żywności. Alergii sprzyja tzw. zachodni styl życia: ludzie coraz dłużej przebywają w zamkniętych, klimatyzowanych pomieszczeniach, mają czynny lub bierny kontakt z trującym dymem papierosowym, często hodują zwierzęta domowe, używają wielu rozmaitych środków chemicznych i kosmetycznych, spożywają żywność zawierającą różne „ulepszacze”, środki konserwujące i barwiące. Z drugiej strony istnieją również dowody, że wzrost alergii można wiązać z nadmierną higieną życia codziennego, częstym stosowaniem leków, a zwłaszcza antybiotyków. Wiadomo również, że zapadalność na choro-by alergiczne jest wynikiem działania zarówno czynników genetycznych, jak i środowiskowych. Czynniki genetyczne to tzw. atopia – dziedziczna skłonność do nadmiernego wytwarzania przeciwciał IgE przeciwko różnym zwykłym, pospolicie występującym substancjom, które nazywamy alergenami. Właśnie u osób genetycznie predysponowanych do rozwoju alergii dodatkowe czynniki środowiskowe wpływają na pojawienie się pierwszych dolegliwości, a potem często zaostrzają przykre objawy chorobowe.
Alergia może pojawiać się już u maleńkich dzieci w pierwszych tygodniach życia, ale częściej w okresie szkolno-młodzieżowym, czasem dopiero u ludzi dorosłych. Objawy zwykle występują długo, przewlekle, niekiedy różne dolegliwości mogą trwać przez całe życie. Dlatego bardzo ważne jest wczesne rozpoznanie i właściwe leczenie uczuleń.
Jednocześnie warto podkreślić, że choroby alergiczne są bardzo „modne”. Wielu ludzi (czasem też lekarzy) różne kłopoty zdrowotne próbuje tłumaczyć właśnie alergią. Można nawet powiedzieć, że alergia bywa rozpoznawana zbyt pochopnie. Niemal każda wysypka, długotrwały katar, suchy kaszel, duszność są interpretowane jako typowe objawy uczuleniowe, a to przecież nie zawsze jest prawda. Dlatego przy podejrzeniu alergii należy zawsze zasięgnąć porady lekarza specjalisty, który najpierw zbada pacjenta, zleci badania diagnostyczne, a potem dopiero zastosuje właściwą terapię.
Ewa Najberg - doktor medycyny
Idziemy nr 2 (331), 8 stycznia 2012