Podstawą rozpoznawania chorób alergicznych jest dobrze zebrany wywiad chorobowy oraz badanie przedmiotowe pacjenta. Już po tej wstępnej diagnostyce specjalista może podejrzewać uczulenie.
Jednak dopiero dodatkowe badania testowe pozwolą ostatecznie potwierdzić rozpoznanie i wykryć szkodliwe alergeny. Oto badania dodatkowe, jakie może zlecić alergolog:
- Ocena komórek kwasochłonnych w rozmazie krwi i wydzielinach ustrojowych – u alergików liczba tych komórek jest zwykle podwyższona.
- Badanie IgE w surowicy krwi – u alergików stężenie tej immunoglobuliny jest zazwyczaj wysokie.
- Panele: wziewne, pokarmowe lub mieszane wykonywane z krwi – badania te stanowią pewien rodzaj testu przesiewowego.
- Testy skórne – to stosunkowo tania, prosta, łatwa w wykonaniu, a jednocześnie najlepsza i najprostsza metoda diagnostyczna, która pozwala zidentyfikować szkodliwe alergeny wziewne i pokarmowe. Badanie wykonywane jest na skórze wewnętrznej strony przedramienia, rzadziej na plecach. Już po 15 minutach można odczytać wyniki. Pojawienie się zaczerwienienia, bąbla i swędzenia jest wynikiem reakcji alergicznej. Należy jeszcze ocenić intensywność takiego odczynu, porównując go z odczynem wzorcowym po histaminie. Zazwyczaj jednorazowo można sprawdzić uczulenie na 20-25 alergenów.
- Badanie we krwi swoistych przeciwciał IgE przeciwko konkretnym alergenom – to metoda dobra, ale droga. Badanie zlecane jest u małych dzieci przed trzecim rokiem życia oraz u pacjentów z dużymi zmianami na skórze, kiedy nie można wykonać prostych testów skórnych.
- Testy płatkowe wykonywane przy podejrzeniu alergii kontaktowej na metale, leki, substancje zapachowe, środki chemiczne. Badanie to wykonywane jest zwykle na plecach. Nałożone na 48 godzin alergeny mocowane są specjalnymi plastrami. Wyniki należy odczytać po 72 i po 96 godzinach. Testy te wykonywane są głównie u osób dorosłych, u dzieci bardzo rzadko.
- Testy prowokacyjne pokarmowe, badające wpływ pewnych składników pożywienia na objawy chorobowe u pacjenta.
- Testy prowokacyjne wziewne, polegające na podawaniu pojedynczych alergenów na śluzówkę nosa, spojówek lub oskrzeli.
- RTG klatki piersiowej – badanie głównie zlecane przy podejrzeniu astmy oskrzelowej.
- Spirometria – to badanie czynności układu oddechowego, dzięki któremu można określić pojemność płuc, objętość wdechową i wydechową oraz przepływy powietrza przez oskrzela.
- Badanie cytologiczne z nosa, rzadziej z oskrzeli, wyjątkowo biopsja błony śluzowej.
Od wielu lat na polskim rynku szeroko reklamowana jest diagnostyka i terapia biorezonansem magnetycznym. Takie określenie brzmi dość nowocześnie i naukowo. Jest to typowa metoda niekonwencjonalna. Nie udowodniono dotychczas jej wartości diagnostycznej i leczniczej. Lekarze alergolodzy nie uznają wyników „testów komputerowych”.
Ewa Najberg - alergolog
Idziemy nr 12 (341), 18 marca 2012 r.
