Do lekarza często zgłaszają się pacjenci z bólami w klatce piersiowej, zaniepokojeni, czy nie przechodzą zawału.
Mają rację, bo jeśli dolegliwości byłyby spowodowane niedokrwieniem serca, ważne jest szybkie podjęcie leczenia. Warto więc wiedzieć, jakie objawy powinny zaniepokoić, a które nie są groźne.
Bóle serca mogą mieć różny charakter. Może być to ucisk, gniecenie, czasem rozrywanie lub rozpieranie w klatce piersiowej, szczególnie za mostkiem. Dolegliwości mogą pojawić się także w lewej połowie klatki piersiowej; niepokój budzą, jeśli promieniują do lewej ręki, do żuchwy lub do barków. Kłucia, z którymi pacjenci zgłaszają się najczęściej, na ogół nie są groźne, są zwykle nerwobólem, jednak także wymagają badania.
Czasem zawał ma tzw. maskę brzuszną. Chory zgłasza się z bólami brzucha, którym mogą towarzyszyć wymioty. Jeśli u takiej osoby występują czynniki ryzyka choroby wieńcowej, lekarz, zanim będzie szukał choroby w brzuchu, musi wykluczyć zawał.
W klatce piersiowej znajduje się nie tylko serce. Bóle mogą dawać także inne sytuacje: choroby opłucnej, tchawicy, aorty, przełyku, żołądka czy dwunastnicy, także nowotwór piersi. Nawet kamica żółciowa może niekiedy imitować bóle wieńcowe. Także półpasiec umiejscowiony na klatce piersiowej będzie dawał silne dolegliwości bólowe, jeszcze przed pojawieniem się typowych zmian skórnych.
Czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych są chyba dobrze znane. Przypomnę je jednak, bo są ważne. Należą do nich: palenie papierosów, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, nadwaga, mała aktywność fizyczna, niezdrowe odżywianie, przewlekły stres, wysokie wartości lipidów. To czynniki, które są wyzwaniem, które należy zmienić. Piszę o tym specjalnie teraz, kiedy zbliża się czas postanowień noworocznych.
Są też czynniki ryzyka, na które nie mamy wpływu; jeśli istnieją, tym bardziej trzeba zlikwidować te, na które wpływ mamy. Są to: wiek (mężczyźni powyżej 45 lat, kobiety powyżej 55 lat), płeć (mężczyźni chorują częściej, a kobiety szczególnie po menopauzie), występowanie choroby wieńcowej u bliskich krewnych.
Serce jest mięśniem, który boli przy niedokrwieniu. Dlatego też dla choroby wieńcowej typowe są dolegliwości występujące przy wysiłku i ustępujące po odpoczynku.
Serce pracuje jak pompa. W czasie skurczu krew jest wyrzucana do tętnic, w czasie rozkurczu serce napełniane jest krwią. Jeśli serce pracuje szybko, dochodzi do jego niedokrwienia. Tak dzieje się właśnie przy wysiłku, przy zdenerwowaniu, w przebiegu niektórych chorób, a także w przypadku nagłego zaprzestania stosowania leków zwalniających pracę serca. Jeśli ból mimo odpoczynku nie ustępuje, trzeba pomyśleć o zawale.
U osoby z rozpoznaną wcześniej chorobą wieńcową lub z istniejącymi czynnikami jej ryzyka ból w klatce piersiowej o opisanym wyżej charakterze, trwający ponad 20 minut, jest wskazaniem do wezwania pogotowia ratunkowego. Zanim przyjedzie, dobrze jest przyjąć jakiś preparat kwasu salicylowego (aspiryny), który powinien być w domu.
 |
