Badanie okulistyczne składa się z kilku etapów.
Wywiad lekarski to nie tylko pytanie o dolegliwości, wcześniejsze leczenie, stosowanie okularów. Dla okulisty ważną informacją jest także wiek pacjenta, wykonywany zawód, tryb życia, sposób odżywiania oraz przewlekłe choroby. Już samo oglądanie „gołym okiem” pozwala rozpoznać stan zapalny powiek, gradówkę lub zapalenie spojówek.Najbardziej znanym badaniem jest ocena ostrości wzroku. Jest ona wykonywana nie tylko przez okulistów, lecz także w wielu zakładach optycznych. Ocenę tzw. retrakcji można wykonać komputerowo (refraktometria), jest to badanie szybkie i orientacyjne. Do dokładniejszej oceny oraz do dobrania odpowiednich szkieł korekcyjnych używane są tablice Snellena. Badanie polega na odczytaniu z odpowiedniej odległości ciągu liter zapisanych czcionką różnej wielkości. W czasie badania jedno oko jest zasłonięte.
Kolejne badanie to ocena pola widzenia. Polega ono na obserwacji jednym okiem (drugie jest zasłonięte) przesuwającego się punktu bez poruszania głową. Pacjent patrzy w aparat i sygnalizuje moment, kiedy pojawi się świecący punkt. Ubytki w polu widzenia mogą być spowodowane chorobami siatkówki, nerwu wzrokowego i jaskry.
Kolejne ważne badanie to mierzenie ciśnienia śródgałkowego. Do tego badania służy tonometr. Badanie polega na dmuchnięciu silnym strumieniem powietrza na powierzchnię gałki ocznej. Stopień jej odkształcenia zależy od wielkości ciśnienia wewnątrz. To podstawowe badanie pozwalające rozpoznać jaskrę.
Badanie przedniego odcinka oka możliwe jest dzięki lampie szczelinowej, pozwala ona na dokładne obejrzenie rogówki, tęczówki, soczewki i ciałka rzęskowego.
Badanie dna oka, czyli ocena tylnego odcinka oka, jest bardzo ważne i powinno być wykonane podczas każdej wizyty u okulisty. Około 20 minut przed badaniem lekarz zakrapla do oczu krople, które powodują rozszerzenie źrenic. Do badania dna oka służy oftalmoskop. Jest to przyrząd, który oświetla i powiększa obraz, pozwala obejrzeć zmiany wewnątrz oka. Po rozszerzeniu źrenic można zobaczyć ciałko szkliste, siatkówkę, tarczę nerwu wzrokowego, plamkę żółtą oraz naczynia – żyły i tętnice. To badanie niezwykle ważne. Nie tylko pozwala rozpoznać wiele chorób narządu wzroku, lecz także daje informację o stopniu zaawansowania niektórych chorób przewlekłych, szczególnie cukrzycy i nadciśnienia oraz jaskry. Osoby, które ukończyły czterdzieści lat, powinny być badane przez okulistę przynajmniej co dwa lata, nawet jeśli nie mają problemów ze wzrokiem.
Leki powodujące rozszerzenie źrenic sprawiają, że przez pewien czas widzenie jest nieostre – z tego właśnie powodu po ich zastosowaniu przez kilka godzin nie można prowadzić samochodu; także czytanie czy pisanie może być trudne. Warto o tym pamiętać, udając się do okulisty. Od początku roku wymagane jest przy tym skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu, o czym też proszę nie zapominać.
Izabela Pakulska – lekarz |