Przed tygodniem pisałam o badaniu USG. Jednak nie wszystkie narządy znajdujące się w jamie brzusznej można tym badaniem ocenić.
Żołądek, dwunastnica oraz jelita mogą być bardzo chore, a badanie USG da prawidłowy obraz. Do oceny tych narządów służą badania endoskopowe. Najczęściej wykonywana jest kolonoskopia. Robi się ją w dwóch przypadkach. Po pierwsze, przy podejrzeniu choroby, czyli gdy wywiad lub inne badania sugerują nieprawidłowe zmiany w jelicie grubym. Po drugie, u osób z poczuciem zdrowia jako badanie przesiewowe. Będą to osoby od 40. roku życia, u których rak jelita grubego wystąpił u krewnego pierwszego stopnia (rodzice, rodzeństwo, dzieci), oraz w ramach badań profilaktycznych osoby w wieku 50–65 lat. Badanie polega na wprowadzeniu do jelita grubego przez odbyt giętkiego kolonoskopu. W wielu ośrodkach kolonoskopię wykonuje się w znieczuleniu.Innym często wykonywanym badaniem jest gastroskopia. Pozwala ona na ocenę górnego odcinka przewodu pokarmowego – przełyku, żołądka i dwunastnicy. W czasie gastroskopii poza obejrzeniem górnego odcinka przewodu pokarmowego rutynowo wykonuje się badania na obecność bakterii Helicobacter pylori.
W czasie kolonoskopii oraz gastroskopii istnieje możliwość usnięcia polipów – jest to tzw. polipectomia endoskopowa. Każdy polip jest nowotworem, na ogół łagodnym, który po latach może stać się złośliwy. Dlatego tak ważne jest usunięcie w odpowiednim czasie takiej niebezpiecznej zmiany.
Diagnostyka endoskopowa bardzo się rozwinęła. Obecnie można w ten sposób nie tylko rozpoznać chorobę, ale także ją leczyć lub znacznie zmniejszyć dolegliwości. Przykładem takiego działania jest rozszerzenie przełyku. Osoby ze zmianami chorobowymi przełyku utrudniającymi połykanie, a czasem nawet uniemożliwiającymi odżywianie, ten zabieg ratuje przed śmiercią głodową.
Innym badaniem jest sfinkterotomia endoskopowa (SE). Wykonywana jest u pacjentów z kamieniami w przewodach żółciowych lub trzustkowych. Pozwala na usunięcie kamieni przez endoskop wprowadzony do dwunastnicy. Badanie to umożliwia także rozszerzenie przewodów z założeniem protezy uniemożliwiającej ich ponowne zwężenie.
Kolejnym badaniem jest ultrasonografia endoskopowa (EUS) górnego odcinka przewodu pokarmowego. Badanie wykonuje się u pacjentów, u których klasyczne badanie USG – a często także tomografia komputerowa – nie pozwoliły na postawienie rozpoznania. Jest to badanie endoskopowe, w czasie którego wykonywane jest badanie USG od wewnątrz. W trakcie tego badania możliwe jest także wykonanie biopsji do badania histopatologicznego. Jest ono niezwykle istotne szczególnie u chorych z nieprawidłowymi zmianami w trzustce czy wątrobie.
Zabiegi wykonywane w czasie endoskopii pozwoliły wielu chorym nie tylko na uniknięcie operacji, ale także na zlikwidowanie dokuczliwych objawów. Badania te wykonywane są na ogół w ramach jednodniowej hospitalizacji.
 | Izabela Pakulska – lekarz |
