Nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa, zawał serca, zaburzenia rytmu oraz wady serca to choroby, które podejrzewa się na podstawie rozmowy z chorym, czyli wywiadu lekarskiego. Do postawienia rozpoznania trzeba wykonać dokładniejsze badania.
Najczęściej wykonywane jest badanie ciśnienia tętniczego krwi. W spoczynku wartości powyżej 140/90 są nieprawidłowe i wymagają leczenia. Wcześniej należy się jednak upewnić, czy ciśnienie mierzymy prawidłowo. Najdokładniejsze są aparaty rtęciowe, wymagają jednak pewnego doświadczenia. Osoby źle słyszące nie będą w stanie wykonać prawidłowo pomiaru. Coraz popularniejsze są aparaty elektroniczne. Ich wielką zaletą jest łatwa obsługa, jednak u pacjentów z zaburzeniami rytmu, szczególnie z migotaniem przedsionków, pomiar jest często nieprawdziwy. Ważna jest także szerokość oraz długość mankietu. U osób otyłych często mankiet jest za wąski i zbyt krótki. Także u pacjentów bardzo szczupłych pomiary są nieprawidłowe. W tych przypadkach jestem zwolenniczką aparatów nadgarstkowych, które jednak uchodzą za mniej dokładne. Ciśnienie mierzone po wysiłku lub emocjach jest zwykle wyższe. Dokładniejsza metoda oceny wartości ciśnienia tętniczego krwi to holter ciśnieniowy. Zakłada się go na 24 godziny. Aparat wykonuje pomiary co 15 minut.
Istnieje jeszcze inny typ badania holterowskiego, to holter ekg. Ten aparat zapisuje pracę serca przez całą dobę. Często zdarza się, że pacjent odczuwa dodatkowe skurcze lub nierówną pracę serca, a w czasie badania lekarskiego lub badania ekg serce pracuje prawidłowo. Holter ekg pozwoli nie tylko na stwierdzenie arytmii, ale także jej charakteru, pomoże w ustaleniu terapii, a potem w ocenie skuteczności leczenia.
Do badań holterowskich nie trzeba specjalnie się przygotowywać. Na założenie aparatu należy zgłosić się w luźnym ubraniu, bo przy holterze ekg elektrody przyklejone są do klatki piersiowej, a przy ciśnieniowym na ramieniu umieszczony jest mankiet aparatu. W obu przypadkach na pasku umieszczony jest aparat zapisujący pracę serca lub wartości ciśnienia.
Badaniem, które pozwala rozpoznać, poza zaburzeniami rytmu, niedokrwienie serca oraz zawał, jest ekg (elektrokardiogram). Bywa jednak, że niedokrwienie serca pojawia się tylko w czasie wysiłku; tu pomocny jest test wysiłkowy. Polega on na rejestracji pracy serca w czasie marszu po bieżni. Początkowo porusza się ona wolno, później coraz szybciej i pod górkę. W niektórych pracowniach zamiast bieżni badanie wykonuje się w czasie jazdy na rowerze z narastającym obciążeniem. Na badanie przychodzi się po lekkim śniadaniu; należy wziąć strój sportowy – wygodne buty, spodnie dresowe.
Badanie echokardiograficzne, inaczej nazywane USG serca, pozwala rozpoznać wady serca, zaburzenia kurczliwości, obecność nieprawidłowych struktur wewnątrz serca. Jeśli planowane jest badanie echokardiograficzne przezprzełykowe, należy być na czczo.
Wszystkie wymienione badania mogą być wykonane ambulatoryjnie. Należy zgłosić się na nie po przyjęciu porannych leków, chyba że lekarz prowadzący zdecyduje inaczej.
Izabela Pakulska - lekarz
Idziemy nr 45 (322), 6 listopada 2011 r.
