GUS ogłosił dzisiaj tzw. wstępny szacunek PKB w IVkw. 2016 roku, a tym samym również za cały 2016 rok. W komunikacie GUS informuje, że "w stosunku do opublikowanego 14 lutego 2017 r. szybkiego szacunku PKB, prezentowany obecnie szacunek nie zmienił się". PKB, niewyrównany sezonowo, w ostatnim kwartale ub. roku wzrósł o 2,7 proc. w porównaniu z IV kw. 2015.W całym 2016 r. wzrost gospodarczy wyniósł 2,8 proc. Z punktu widzenia przedsiębiorców nadal najważniejszą informacją jest spadek, w relacji rok 2016 do roku 2015, inwestycji w środki trwałe o 5,5% w skali całego roku oraz o 5,8% w ubiegłym kwartale.
W relacji do PKB inwestycje te wyniosły 18,5%, w porównaniu z 20,1% w 2015 r. i poziomem 20-25% w poprzednich latach okresu transformacji. Zamiast zapowiadanego w rządowej "Strategii na rzecz odpowiedzialnego rozwoju" wzrostu tego udziału do 20%, z czasem do 25%, mamy spadek inwestycji do najniższego poziomu od roku 1995. W dalszym ciągu nie wiemy jednak o ile spadły (jeśli spadły) inwestycje prywatne w podziale na krajowe i zagraniczne. Wiemy tylko, że inwestycje prywatne, krajowe i zagraniczne, to w sumie zwykle około 70% wszystkich inwestycji. Pozostałe 30% to inwestycje publiczne, częściowo finansowane ze środków UE, oraz inwestycje przedsiębiorstw kontrolowanych przez Skarb Państwa.
Z danych GUS wynika także, że spowolnienie wzrostu gospodarczego, obserwowane w 2016 r., byłoby dużo większe gdyby nie inwestycje w środki obrotowe (przyrost zapasów surowców, półproduktów i produktów końcowych) oraz nadwyżka w handlu zagranicznym, szczególnie duża w obrotach z krajami Unii Europejskiej. Dobra i polepszająca się sytuacja w krajach UE, nadal niskie ceny energii oraz słaby kurs złotego mogą w sumie podtrzymać dobre wyniki w handlu zagranicznym. Natomiast dalszy przyrost środków obrotowych jest bardzo niepewny. Inwestycje publiczne w środki trwałe zapewne w tym roku wzrosną. Ministerstwo Rozwoju poinformowało bowiem o bardzo dużym wzroście projektów inwestycyjnych przesłanych do Brukseli z wnioskami o dofinansowanie ze środków UE, jednak znacznego wzrostu inwestycji publicznych można oczekiwać dopiero w drugiej połowie bieżącego roku.
Nadal bardzo niepewna jest dynamika zmian inwestycji prywatnych. Proponowane zmiany prawne zapewne zwiększą ryzyko inwestycyjne. Ponadto, szybki i znaczny wzrost cen towarów konsumpcyjnych, w dużym stopniu efekt słabego złotego, może też nieco obniżyć tempo wzrostu realnej konsumpcji w tym roku. Reasumując, prognoza wzrostu PKB, także stanu finansów publicznych, pozostaje w 2017 roku i później nadal mocno niepewna.
prof. Stanisław Gomułka
główny ekonomista BCC
minister finansów w Gospodarczym Gabinecie Cieni BCC
