Czym naprawić i ochronić betonowe oraz żelbetowe konstrukcje?

Stosunkowo niski koszt, a także dobre właściwości wytrzymałościowe zadecydowały o tym, że beton jest jednym z najczęściej spotykanych materiałów w polskim budownictwie mostowym. Na jego sukces zapracowało również to, że powstałe przy jego wykorzystaniu bardzo efektowne konstrukcje tj. wiadukty, estakady czy mosty.

Zagrożenia dla konstrukcji betonowych i żelbetowych

Mimo szeregu zalet, betonowe obiekty narażone są na niekorzystne oddziaływanie szkodliwych czynników takich jak:

• chemiczne (dwutlenek węgla, kwasy, siarczany, miękka woda, itp.);
• fizyczne (wahania temperatury, krystalizacja i rozpuszczenie się soli, mróz, itp.)
• mechaniczne (ścieranie, uderzenia, itp.)

Woda - kolejny czynnik zagrażający dla betonu i żelbetu

Poza wspomnianymi czynnikami zagrażającymi degradacji powierzchni betonowych jest jeszcze jeden, o którym nie można zapomnieć. Jest nim znana wszystkim WODA. Jej destrukcyjne właściwości w zakresie konstrukcji betonowych są bardzo duże. Mimo, że zabezpieczony na wiele sposobów beton, nie jest w stanie w stu procentach uniemożliwić wodzie jego penetracji. "Wynika to z tego, że jedną z jej właściwości jest przenikanie przez pory w głąb powierzchni mineralnych dlatego ważnym elementem jest odpowiednie zabezpieczenie przez impregnację betonu lub przez nałożenie warstw ochronnych w postaci powłok , wypraw lub okładzin w zależności od potrzeb" - podkreśla Janusz Kornaś, ekspert firmy Megachemie Research & Technologies SA. Rosnąca agresywność środowiska spowodowała, że zagadnienie ochrony betonu przed korozją w konstrukcjach mostowych stało się najważniejszym czynnikiem wpływającym na trwałość obiektu.

Środki naprawy i ochrony betonu

Wraz z zapotrzebowaniem producenci wypuszczają na rynek szereg preparatów służących do naprawy i ochrony konstrukcji betonowych. Jeśli chodzi o tę pierwszą to najczęściej spotykamy:

• zaprawy naprawcze służące do uzupełnienia ubytków w betonie lub reprofilacji elementów konstrukcyjnych, wśród których wyróżnia się:
  • zaprawy drobnoziarniste
  • zaprawy gruboziarniste
  • betony drobnoziarniste
• zaprawy szybkosprawne stosowane w wypadkach, gdy jest konieczne bardzo szybkie obciążenie naprawianego elementu - zaprawy naprawcze o bardzo szybkim przyroście wytrzymałości
• zaprawy szpachlowe które wykorzystuje się do wyrównywania i wygładzania nowych oraz naprawianych powierzchni betonowych
• zaprawy specjalne stosowane w naprawach do specjalnych zastosowań, wymagających dodatkowego zabezpieczenia, np.: ogniotrwałego, ciepłochronnego

W sytuacji gdy już powierzchnia betonowa zostanie naprawiona należy przeprowadzić zabezpieczenie takiej konstrukcji. Stosuje się do tego m.in. następujące rozwiązania:

• materiały hydrofobizujące powierzchnie betonu, czyli takie które nadają im właściwości odpychające wodę, uniemożliwiając jej wnikanie do wnętrza;
• powłoki ochronne, które chronią przed czynnikami chemicznymi, fizycznymi i mechanicznymi
• izolacjo-nawierzchnie chodników i jezdni, które łączą w sobie możliwości zabezpieczenia przed ścieraniem oraz stanowią doskonałą izolacyjność przed wnikaniem cieczy
• materiały impregnujące powierzchnie betonu, czyli materiały zmniejszające porowatość podłoże betonowego oraz wzmacniające jego warstwę powierzchniową
• powłoki specjalne - ich zastosowanie uzależnione jest od dodatkowych wymagań danego obszaru zastosowania materiału

Postaw na ochronę betonu by nie naprawiać

Tak, w ogromnym skrócie, najłatwiej byłoby opisać zadania jakie stoją przed wykonawcami obiektów betonowych. Wynika to z tego, że odpowiednio przeprowadzona naprawa pozwala ustrzec się w przyszłości przed ponownymi usterkami, a właściwie zastosowane środki ochrony dają możliwość uzyskania bardzo wysokiej efektywności, jeśli chodzi o ograniczenie potencjalnych napraw. Jest to tak istotne, gdyż naprawa konstrukcji takiej jak np. most betonowy jest zadaniem wymagającym i bardzo kosztownym. "Szczególnie stanowi to problem, gdy uszkodzenia dotyczą dużych obiektów, a zniszczenia dotyczą sporej ich części" - przypomina Kornaś.

Rozpoczynając proces naprawy należy wziąć pod uwagę całościowe koszty przeprowadzenia napraw, a także czas jej realizowania. Jest to bardzo ważne, gdyż okres, w którym dany obiekt jest wyłączony z eksploatacji, generuje dodatkowe straty ekonomiczno-społeczne. Co ważne, są one nierzadko dużo większe niż bezpośrednie koszty poniesione na przeprowadzenie robót budowlanych. Dlatego dobierając odpowiednie rozwiązania naprawcze trzeba uwzględnić ich skuteczność, trwałość oraz wytrzymałość. Gdyż to te trzy cechy będą decydowały o tym jak długo dana konstrukcja będzie sprawna i dostępna dla społeczności lokalnej, a co za tym idzie jak długo nie będą ponoszone dodatkowe koszty na kolejne potencjalne prace naprawcze.